Matthew Verdolivo, US Davis IET Academic Technology Services

Steentijdvrouwen joegen op groot wild

De opgraving van een 9000 jaar oud jagersgraf zet het beeld van mannen- en vrouwenrollen in de jager-verzamelaarssamenleving van de steentijd op zijn kop.

Toen onderzoekers van de University of California in de VS onlangs een 9000 jaar oud graf opdolven in de Andes in Peru, stonden ze versteld.

Het graf was rijk aan fijn bewerkte messen en speerpunten van vuursteen, wat een duidelijk teken is dat de overledene een gerespecteerd jager was.

Naast waardevolle jachtwapens had de jager prooien meegekregen in het graf.

For 9000 år siden blev en kvinde på 17-19 år stedt til hvile i Perus bjerge. Med sig i graven fik hun fint forarbejdede spydspidser, som tyder på, at hun har været jæger.

© Randy Hass et al.

De onderzoekers vonden botten van groot wild als herten en lama’s, en gereedschappen om de dieren te slachten en huiden mee af te schrapen.

Maar het opmerkelijkst waren de botten van de jager zelf. Ze waren slank en licht, wat de onderzoekers het vermoeden gaf dat het een vrouw betrof.

Gebit geeft het geslacht aan

Een speciaal onderzoek, dat op basis van het eiwit amelogenine in tandglazuur het geslacht kan bepalen, bevestigde dit vermoeden: de grootwildjager, die naar schatting stierf op de leeftijd van 17-19 jaar, was een vrouw.

© Matthew Verdolivo, US Davis IET Academic Technology Services

De ontdekking breekt met het beeld van de jager-verzamelaarscultuur waarin mannen jagen op groot wild, terwijl vrouwen een veiliger bezigheid zochten door wortels, fruit en bessen te verzamelen.

Het beeld van de vaste rolverdeling van man en vrouw heeft zich onder meer vastgezet doordat hedendaagse jager-verzamelaarsculturen in Afrika zo zijn ingericht.

© Randy Haas/UC Davis

Om te bepalen of de vrouwelijke jager uit Peru niet een uitzondering was, breidden de onderzoekers hun studie uit.

Ze bekeken opgravingsverslagen van 107 steentijdgraven in heel Zuid- en Noord-Amerika, allemaal meer dan 8000 jaar oud.

39 procent van de Amerikaanse steentijdgraven met wapens voor de grootwildjacht behoorde aan vrouwen toe, blijkt uit een nieuwe studie.

Van de 26 graven met jachtwapens waren er waarschijnlijk tien van vrouwen.

Deze eyeopener kan het beeld van de rolverdeling tussen mannen en vrouwen en de structuur van de samenleving in de steentijd omgooien.