Phillipp Gunz

Hersenen van Neanderthaler waren totaal anders

Eén gen was van groot belang voor de ontwikkeling van de hersenen bij de Neanderthalers.

Hersenonderzoekers hebben nu de eerste minihersenen met Neanderthalergenen gemaakt, en tot hun verrassing gedragen die zich heel anders dan minihersenen met alleen genen van moderne mensen.

Het kweken van minihersenen is een nieuwe techniek waarmee wetenschappers onderzoeken hoe de hersenen ontstaan en hoe de individuele hersencellen samenwerken.

Voor het eerst hebben onderzoekers zogeheten minihersenen gekweekt met Neanderthalergenen.

© Alysson Muotri lab/UC San Diego

De minihersenen worden gemaakt met stamcellen, die zich kunnen delen en organiseren zoals ze dat ook in een vroeg natuurlijk embryo zouden doen.

Onderzoekers van de University of California in de VS vervingen met de techniek CRISPR één basenpaar in het gen NOVA1 in de stamcellen, die zodoende de Neanderthalervariant van het gen kregen. NOVA1 reguleert een aantal andere genen die met de ontwikkeling van de hersenen in verband staan.

Minihersenen met het Neanderthalergen (l) hadden een grof en oneffen oppervlak vergeleken met minihersenen met ons eigen gen (r).

© Alysson Muotri lab/UC San Diego

Hoewel er dus maar in één basenpaar een verschil was, waren de gevolgen groot. De minihersenen kregen een meer oneffen oppervlak, rijpten sneller en hadden een grotere elektrische activiteit dan minihersenen met onze eigen genvariant.

Bovendien communiceerden de hersencellen met behulp van andere eiwitten in de contactplaatsen, de zogeheten synapsen.

Hierdoor vermoeden de wetenschappers dat de hersenen van de Neanderthaler fundamenteel anders werkten dan die van ons.