Overleden: Verlamd genie plaagde de wereld 76 jaar
Necrologie: Stephen Hawking deed baanbrekend onderzoek naar zwarte gaten, maar provoceerde ook met alternatieve theorieën en zijn houding ten opzichte van aliens.
Hij kon alleen nog zijn ogen en één spier in zijn wang bewegen. Maar in zijn hoofd zwierf hij door het heelal, dook hij in zwarte gaten en reisde hij terug naar de oerknal.
Nu is Stephen Hawking er niet meer.
Woensdagochtend overleed de beroemde wis- en natuurkundige thuis in de Engelse plaats Cambridge. Hij is 76 jaar geworden.
Hawking studeerde maar een uur per dag
Stephen Hawking werd op 8 januari 1942 in Oxford geboren en was de oudste van vier kinderen.
Na een aantal middelmatige jaren op een jongensschool ging hij op zijn 17e naar de Oxford University.
Hier bleek de jonge Hawking zo bedreven in wis- en natuurkunde dat hij zelden een boek opensloeg of aantekeningen maakte. En naar eigen zeggen studeerde hij maar een uur per dag.
Er was maar één ding dat zijn interesse had: astronomie. En vooral de grote vraag naar het ontstaan van het heelal.
Artsen gaven Hawking nog twee jaar
Na zijn studie in Oxford verhuisde Hawking naar Cambridge om onderzoek te gaan doen.
Maar voordat hij goed en wel aan de slag was, werd in 1963 bij hem de diagnose amyotrofe laterale sclerose (ALS) gesteld.
Deze ziekte breekt de motorische zenuwcellen in het ruggenmerg en de hersenschors af, waardoor iemand uiteindelijk niet meer kan lopen, praten, eten of ademen.
De artsen gaven Hawking nog twee jaar.
Tegen de verwachting in stabiliseerde Hawkings toestand, en in 1965 trouwde hij met Jane Wilde, met wie hij drie kinderen kreeg – voor hij in 1969 in een rolstoel terechtkwam.
Eén woord per minuut
Na een operatie aan zijn luchtwegen in 1985 verloor Stephen Hawking voorgoed zijn spraakvermogen.
Het eerste jaar communiceerde hij door zijn wenkbrauwen op te trekken en zo een woord te kiezen.
In 1986 kreeg hij echter de beschikking over het computerprogramma Equalizer, waarmee hij met een druk op een knop zinnen en woorden kon kiezen van een lijst. Zo kon hij 15 woorden per minuut produceren.
Vanaf 2005 kon Hawking zijn hand niet meer bewegen, waarna hij de computer aanstuurde met een spier in zijn wang. Dat verlaagde het aantal woorden tot één per minuut.
Zwarte gaten hebben inwendige structuur
Stephen Hawking wist veel boeken en wetenschappelijke verhandelingen te publiceren, over onder andere de snaartheorie en de kwantummechanica.
Het meest bekend is hij om zijn onderzoek naar zwarte gaten.
Hawking toonde aan dat zwarte gaten straling uitzenden (zogeheten hawkingstraling) en dat deeltjes daardoor aan de enorme zwaartekracht ervan kunnen ontsnappen. De ontdekking betekende kort gezegd dat zwarte gaten een inwendige structuur hebben.
Samen met zijn collega Roger Penrose bewees Hawking bovendien dat in zwarte gaten singulariteiten kunnen bestaan en droeg hij bij aan de formulering van de wetten over de mechanica van zwarte gaten.
Aliens zijn gevaarlijk
De afgelopen jaren is Hawking meermaals met verrassende uitspraken gekomen.
Zo zei hij in 2010 dat er zonder twijfel leven voorkomt op andere plaatsen in het heelal, maar dat we daar geen contact mee moeten zoeken, omdat de buitenaardse wezens ons kwaad zullen doen.
Vorig jaar verklaarde hij dat de aarde over 100 jaar onbewoonbaar zal zijn omdat we dan alle natuurlijke hulpbronnen hebben verbruikt of getroffen zijn door een meteoor. Daarom moeten we een noodplan opstellen.
De tijd zal uitwijzen of hij gelijk had.
Hoe dan ook is de wereld een excellente wetenschapper armer. Eén die ondanks grote fysieke beperkingen vele wetenschappelijke onderscheidingen heeft ontvangen, alle continenten heeft bezocht en het heelal voor miljoenen mensen inzichtelijker maakte.