Fossielen onthullen zeemonster tweemaal zo groot als orka

Er zijn bij toeval gefossiliseerde botten van een prehistorisch zeedier gevonden. Die vondst zou een lang debat kunnen oplossen.

pliosaurus illustratie

De nieuwe zeereptielensoort is de grootste in zijn soort tot nu toe. De fossielenvondst kan daarmee een oude strijd oplossen.

© Megan Jacobs, University of Portsmouth

De Britse professor David Martill bezocht samen met promovenda Megan Jacobs het Abingdon County Hall Museum in Oxfordshire om een skelet van een Ichthyosaurus te fotograferen.

Bij toeval vonden ze iets verrassends in een lade in de categorie ‘dinosaurusresten’.

In de lade lag een gefossiliseerde wervel die vele jaren geleden is gevonden in de Kimmeridge Clay Formation, die oorspronkelijk ontdekt werd tijdens opgravingen op een boerderij in de Thames Valley in Oxfordshire, Engeland.

De conservator van het museum vertelde dat ze er nog drie in voorraad hadden van dezelfde opgraving.

‘Dave opende de lade en er zat een enorme ruggengraat in – zo groot als een dinerbord,’ zei Jacobs tegen de BBC.

‘We haalden het eruit en concludeerden dat het niet van een dinosaurus was, maar van een reusachtig zeereptiel.

Ze hadden namelijk fossielen gevonden van een nieuwe soort van het angstaanjagende zeemonster pliosaurus, die in de late Jura, zo’n 145 tot 152 miljoen jaar geleden, in de oceanen op prooien joeg.

De twee paleontologen van de universiteit van Portsmouth hebben de fossielen bestudeerd en hun bevindingen gepubliceerd in Proceedings of the Geologists’ Association.

Kan eeuwenoude strijd beslechten

Pliosauriërs waren vleesetende zeewezens met een enorme kop en een korte nek die naar beneden leidt naar een druppelvormig lichaam met vier kleine zwemvliezen.

In de schedel zaten scherpe, T. rex-achtige tanden die op dezelfde manier uit de kaken staken als bij moderne krokodillen.

ruggenwervel pliosaurus

Hier zie je een van de vier ruggenwervels vanuit verschillende hoeken. Links zie je het originele bot, en rechts een 3D-scan van dat bot.

© University of Portsmouth

De onderzoekers maakten op basis van een topografische laserscan van de wervels een serie digitale driedimensionale scanbeelden om de structuren in de botten verder te onderzoeken.

Uit dat gedetailleerde onderzoek bleek dat deze pliosaurussoort tussen de 9,8 en 14,4 meter lang zou zijn geweest, ofwel twee keer zo groot als de orka’s van nu.

pliosaurus vergelijking

Met deze illustratie kun je een indruk krijgen van hoe groot de pliosaurussoort is geweest.

© University of Portsmouth

Dit zou een oude strijd over de grootte van de pliosaurus kunnen helpen beslechten. Al in 1999 werd in een documentaireserie van de BBC voor het eerst een 25 meter lange soort beschreven, maar bewijs ontbrak.

Later dachten wetenschappers dat hij misschien maar tussen de 6 en 7 meter lang was, en onlangs werd een pliosaurussoort genaamd kronosaurus beschreven van 10 à 11 meter.

‘Het is geweldig om te kunnen bewijzen dat er inderdaad een gigantische pliosaurussoort was in de oceaan van de late Jura,’ zegt David Martill in een persbericht.

‘Het zou me niet verbazen als we ooit onomstotelijk bewijs vinden dat deze monsterlijke soort nóg groter was.