1,8 miljard jaar geleden nam de evolutie een flinke pauze.
Hoewel het eencellige leven zich had ontwikkeld tot cellen met celkernen, die de basis vormen voor complexe meercellige organismen, kwam de ontwikkeling vrijwel tot stilstand. Geologen spreken zelfs van de ‘Boring Billion’, de saaie miljard jaar, die daarop volgde.
Nu heeft een onderzoeksteam van Peking University in China de verklaring gevonden. De oorzaak is dat er in die periode opvallend weinig bergen werden gevormd op aarde.
750 miljoen jaar terug werden de zeeën gevuld met voedingsstoffen, toen het supercontinent Rodinia (inzet) werd gesplitst. Dat leidde tot de evolutie van nieuwe levensvormen.
De tektonische platen bewogen langzamer, waardoor er geen nieuwe bergketens omhoog werden gestuwd. De bergen sleten juist af door regen en wind, met als gevolg dat het landschap vlakker werd en de aardkorst dunner.
Daardoor ging er geen nieuw materiaal uit de aardmantel naar de aardkorst, en kwamen er minder fosfor en andere levensnoodzakelijke elementen in zee terecht.
Het leven bloeide op toen een supercontinent ten onder ging.
De onderzoekers ontdekten het verband toen ze de dikte van de aardkorst gedurende miljarden jaren in kaart brachten.
Dat deden ze met behulp van zirkonen, bepaalde mineralen. Die worden in de aardkorst gevormd, en de samenstelling ervan hangt af van de druk op het moment dat ze ontstaan.
Bergen brachten nieuwe voedingsstoffen
In een dunne korst is de druk lager, en het bleek dat de korst in de saaie periode dunner was dan daarvoor en daarna.
Aan het einde van de periode waren de landmassa’s verenigd in het supercontinent Rodinia. Pas toen dit uiteenviel, kwamen er nieuwe bergen en kregen de oceanen weer nieuwe voedingsstoffen.
3 feiten over het Cambrium
Periode:
Het Cambrium duurde van 541 tot 485,4 miljoen jaar geleden.
Dieren:
In het Cambrium ontstonden er allerlei nieuwe meercellige, complexe dieren.
Fossielen:
Veel dieren, zoals de trilobieten, hadden een hard schild. Zo bleven fossielen beter bewaard.
Dat stimuleerde de ontwikkeling van meercellig leven, die 541 miljoen jaar terug goed op gang kwam tijdens de Cambrische explosie.
Er ontstonden talrijke nieuwe complexe levensvormen, waar alle huidige diergroepen op teruggaan.
