De dinosaurus T. rex was het grootste landroofdier uit de geschiedenis. Maar niet alle T. rexen waren even groot. Een onderzoek uit 2021 heeft uitgewezen dat mannetjes en vrouwtjes bepaald niet even groot waren.
Een verschil in grootte tussen de geslachten is niet ongewoon, maar zoiets is bij dinosauriërs heel moeilijk vast te stellen omdat er maar heel weinig botten zijn gevonden. Het is paleontologen nog nooit eerder gelukt om zo‘n verschil te ontdekken.
In 2016 kwamen Amerikaanse onderzoekers echter een stap dichterbij.
Amerikaanse onderzoekers ontdekten in 2016 dat deze T. rex hoogstwaarschijnlijk een vrouwtje was.
Ze analyseerden een T. rex-skelet en vonden zogeheten medullair bot – een type weefsel dat gewoonlijk alleen vrouwtjesvogels hebben, om eieren te kunnen leggen. Deze T. rex was daarom waarschijnlijk een vrouwtje.
Bij andere T. rex-skeletten is zulk weefsel niet gevonden, maar dat betekent niet dat ze allemaal mannetjes waren. Ook vrouwtjes die (nog) geen eieren gaan leggen, hebben dit weefsel niet.
Voor de geslachtsbepaling van alle T. rex-skeletten hadden de onderzoekers nog een geslachtsbepalend detail in de skeletten nodig. Dat hebben ze nu gevonden.
T. rex had twee gewichtsklassen
Op een conferentie in 2021 presenteerden de Amerikaanse paleontologen Evan Jevnikar en Lindsay Zanno de voorlopige resultaten van hun baanbrekende analyse. De twee onderzoekers hebben dwarsdoorsneden van botten van verschillende T. rexen onderzocht. Botten hebben, net als bomen, jaarringen, en daarmee konden de onderzoekers groeicurven bepalen.
Tot hun verbazing waren er twee categorieën in de groeicurven te vinden. De helft van de T. rexen had een snellere groeicurve en was eerder uitgegroeid dan de andere helft. De snelgroeiende dieren hadden uiteindelijk een lichaamsgewicht van 5-7 ton, en de langzame eindigden op 8-10 ton.
Er was maar één mogelijke verklaring – het verschil heeft te maken met geslacht.
De onderzoekers onderzochten verschillende oorzaken voor het verschil: zou het kunnen dat de twee gewichtsklassen op verschillende plekken of in verschillende perioden leefden? Eén verklaring hield stand – het was een kwestie van geslacht.
Wie waren de mannetjes, en wie de vrouwtjes? Die vraag was alleen te beantwoorden doordat bij een van de onderzochte skeletten al eerder medullair bot was gevonden. Omdat dit skelet tot de kleinere gewichtsklasse behoort, denken de onderzoekers dat T. rex-vrouwtjes waarschijnlijk kleiner waren dan de mannetjes.
De ontdekking geeft ons een heel nieuw kijkje in het gedrag en de evolutie van de T. rex. De evolutionaire oorzaak van de grootte van de mannetjes kan bijvoorbeeld zijn dat vrouwtjes liever grote mannetjes hadden, of dat mannetjes vaak met elkaar vochten en daarom baat hadden bij een groot lichaam.
Grote mannetjes waren waarschijnlijk succesvoller, en dat heeft evolutionair gezien gezorgd voor steeds grotere mannetjes, maar ook voor een steeds grotere soort in zijn geheel. Daarom geeft de ontdekking ons een idee waarom de T. rex het grootste landroofdier ooit is geworden.