Expert beoordeelt 3D-dinosaurussen: ‘Een gemiste kans’

Dankzij de nieuwe Google-functie kun je een dinosaurus in je directe omgeving plaatsen. Een expert vertelt hier hoe natuurgetrouw de prehistorische wezens eruitzien.

Een T. rex in je tuin. Een velociraptor op de bank. Of een gigantische vliegende hagedis in je badkuip.

Voor liefhebbers van dinosaurussen komen hun stoutste dromen uit met de nieuwe functie van Google. Kenners zijn echter niet zo blij, omdat de modellen zijn gebaseerd op verouderde ideeën over hoe deze prehistorische giganten eruitzagen.

Vanaf deze maand kun je dankzij Google de bekendste dinosaurussen van dichtbij bekijken. Typ een naam in op Google – bijvoorbeeld Tyrannosaurus rex – en kies de 3D-weergave. Binnen een paar seconden staat de koning van het Krijt voor je neus te stampen en te grommen.

Deze weergave is gemaakt met 3D-modellen en zogeheten augmented reality, waarmee afbeeldingen en video’s via een smartphonescherm over echte objecten kunnen worden gelegd.

Google heeft in samenwerking met de filmstudio en de gameontwikkelaars achter het spel ’Jurassic World Alive’ de Tyrannosaurus rex, velociraptor, triceratops, spinosaurus, stegosaurus, brachiosaurus, ankylosaurus, dilophosaurus, pteranodon en parasaurolophus toegevoegd als 3D-model.

Bekijk HIER hoe het werkt

Je kunt de modellen bekijken op een smartphone met iOS 11 of Android 7, of hoger, als je op Google zoekt op het woord dinosaurus of een van de tien genoemde soorten.

Volgens geoloog en curator van het Geomuseum Faxe in Denemarken, Jesper Milàn, zijn de dinosaurusmodellen echter een verouderde weergave van de echte prehistorische giganten.

’In het algemeen zijn de modellen verouderd, zo’n 20 tot 30 jaar, vergeleken met wat we nu weten over dinosaurussen. Deze functie is helaas een gemiste kans om het juiste beeld te schetsen.’

Dinosaurussen krijgen een nieuw uiterlijk

Het idee dat wetenschappers hebben over het uiterlijk van dinosaurussen, verandert dankzij alle nieuwe fossielen die worden opgegraven.

Daarom zijn de beelden uit de ’Jurassic Park’-serie niet langer leidend en Google heeft zich ook wat artistieke vrijheden gepermitteerd, aldus Jesper Milàn.

De spinosaurus is bijvoorbeeld afgebeeld met een symmetrisch afgerond zeil op zijn ruggengraat, een dunne staart en staand op zijn twee achterpoten. Dit beeld is gebaseerd op een aantal kleinere vondsten uit 1936, terwijl vondsten in 2014 en 2018 een heel nieuw licht over de soort laten schijnen.

De spinosaurus was een grote roofdinosaurus die in het water jaagde.

© Shutterstock

‘Tegenwoordig weten we dat de spinosaurus er anders uitzag. Zijn poten waren alle vier even lang, zijn staart zat hoog en werd gebruikt tijdens het zwemmen. Het zeil leek eerder op een vierkante vlag dan op een symmetrische boog,’ aldus Jesper Milàn.

Bovendien valt de geoloog over de afwezigheid van veren in de Google-modellen:

‘Zo langzamerhand hebben we bij alle soorten dinosaurussen afdrukken van veren gevonden, behalve bij de grote sauropoden. In sommige gevallen hebben we zelfs de kleuren van de veren kunnen reconstrueren. Vooral de roofdinosaurussen hadden een groot verenkleed met haarachtige veertjes op hun lichaam, en grote lange veren op hun armen, staart en achterpoten,’ zo vertelt hij.

Milàn vindt dat de pteranodon en de ankylosaurus er nog het meest natuurgetrouw uitzien.

Zombiearmen van de velociraptor zijn een mythe

Nu weten we dat de velociraptor kleiner was dan in de Jurassic Park-films en dat zijn voorpoten waarschijnlijk dicht op zijn lichaam zaten.

© Shutterstock

De modellen van Google bewegen uiteraard, maar ook hier is geen wetenschap aan te pas gekomen.

Naast het feit dat bijvoorbeeld de velociraptor veel groter is gemaakt en een volstrekt andere lichaamsbouw heeft dan in werkelijkheid, wijzen de armen van het dier recht naar voren en wapperen ze een beetje doelloos in het rond.

Vermoedelijk stonden de armen heel anders.

‘De handen en polsen van de velociraptor konden helemaal worden opgevouwen, net als de vleugels van een vogel, dus de armen stonden waarschijnlijk vrij dicht op het lichaam, in plaats van dat ze recht naar voren staken,’ aldus Jesper Milàn.

Prehistorische giganten maken nog geen geluid

66 miljoen jaar nadat de laatste dinosaurus iets van zich liet horen, waren de geluiden van dinosaurussen weer te horen in de Jurassic Park-films en in de nieuwe functie van Google.

Wetenschappers hebben bijvoorbeeld geprobeerd om de geluiden van de iconische kam van de parasaurolophus opnieuw te creëren. Volgens een aantal theorieën diende deze als een resonantiekamer – een akoestische holle ruimte, bijvoorbeeld op een gitaar – waarmee geluid over grote afstanden kon worden verzonden.

Wetenschappers hebben een schedel nagebouwd en toen ze er lucht doorheen bliezen, hoorden ze een diep trompetachtig geluid dat klonk als de misthoorn van een schip.

De parasaurolophus gebruikte vermoedelijk zijn lange holle kam om mee te communiceren.

© Shutterstock

Hoe andere dinosaurussen in het echt klonken, is echter giswerk.

‘Als we bijvoorbeeld in ogenschouw nemen hoe de verre nazaten van de dinosaurussen, vogels, geluid gebruiken om te communiceren, dan is de kans groot dat dinosaurussen dit ook deden,’ vertelt Jesper Milàn.

Sommige paleontologen beweren dat dinosaurussen gromden net als krokodillen, maar andere zeggen dat ze koerden als duiven.

Scans van het binnenoor van verschillende dinosaurussen hebben uitgewezen dat ze het meest gevoelig waren voor geluiden met een lage frequentie.