Het ontstaan van het leven is waarschijnlijk de belangrijkste gebeurtenis sinds de vorming van de aarde. Maar wanneer gebeurde dat? En hoe lang duurde het voordat er leven opdook toen de omstandigheden eenmaal juist waren?
De heersende opvattingen
De laatste gezamenlijke voorouder van al het leven leefde zo’n 3,5 miljard jaar terug. LUCA (last universal common ancestor), zoals het organisme heet, had alles wat het leven nu kenmerkt, zoals celdeling en een genetische code op basis van DNA.
De oudste erkende sporen van leven komen van de Groenlandse Isua-formatie en zijn zo’n 3,8 miljard jaar oud. De geologen vonden geen fossielen, maar koolstof, die omgezet is door iets levends en later is afgezet op de zeebodem.
Wat dit organisme was, weten we niet. En mogelijk is het leven nog eerder ontstaan. Het is alleen lastig te vinden, want het regende meteorieten op aarde, die alle sporen van de jonge jaren van de aarde 4 miljard jaar geleden hebben uitgewist.
Veel duidt er echter op dat de aarde kort na zijn ontstaan al de juiste omstandigheden voor leven bood. Dat blijkt uit vondsten van een paar 4,4 miljard jaar oude zirkonen in o.a. het Australische Jack Hills. Die duiden erop dat het vrij koud was, dat er mogelijk water en een atmosfeer waren en dat er dus 4,4 miljard jaar geleden al leven mogelijk was.
Hoe komt de wetenschap verder?
Onderzoekers proberen de fases van anorganische chemie naar protocel te reconstrueren. En NASA vermoedt dat leven onder andere omstandigheden kan ontstaan dan we dachten, want bacteriën kunnen bij de aanleg van hun DNA ook arseen in plaats van fosfor gebruiken.
Waarom is het belangrijk?
Als we weten wanneer en hoe het leven op aarde is ontstaan, weten we op welke soort planeten we leven moeten zoeken.
Wat is de kans op antwoorden?
Wanneer het leven is ontstaan komen we vast niet te weten; dateringen zijn niet nauwkeurig en je kunt nooit weten of een bepaalde vondst echt de oudste is.