‘Koffie is ongezond’ - Feit/fake
Koffie heeft een twijfelachtige reputatie en wordt wel in verband gebracht met hartaandoeningen en kanker.
Maar de afgelopen tien jaar is gebleken dat koffie ook gezond is.
Voordelen zijn er echter alleen als je niet te veel koffie drinkt, dus geen sloten. De grens ligt bij een dagelijkse inname van ongeveer 400 mg cafeïne: circa vijf koppen of maximaal één liter per dag.
Tot de gunstige effecten behoort minder sterfte, vooral bij hartpatiënten.
De drank lijkt ook enige bescherming te bieden tegen parkinson, diabetes type 2 en leverziekten, waaronder leverkanker.
Onderzoeken duiden er echter dat de voordelen in nadelen kunnen omslaan als je je koffie op het verkeerde moment of de verkeerde koffie drinkt.
Volgens Britse onderzoekers van de universiteit van Bath stijgt je bloedsuikergehalte namelijk sterk als je na een slechte nacht als eerste zwarte koffie drinkt. Omdat een verhoogde bloedsuikerspiegel de kans op diabetes kan vergroten, zijn de onderzoekers van mening dat je altijd moet ontbijten vóór je eerste kop koffie.
Filterkoffie is de gezondste koffie
Bovendien toont een groot onderzoek aan dat filterkoffie de gezondste vorm van koffie is. De conclusie komt voort uit een onderzoek onder een half miljoen Noren, van wie tientallen jaren lag de gezondheidsgegegevens en koffiegewoonten werden gevolgd.
De mensen die dagelijks 1-4 koppen filterkoffie dronken, hadden de laagste sterfte door hart- en vaatziekten – ook lager dan degenen die helemaal geen koffie dronken.
Filterkoffie is volgens de onderzoekers de gezondste koffie, omdat het filter een groot deel van de stoffen opvangt die het slechte cholesterol en de kans op hart- en vaatziekten zoals hartaanvallen kunnen verhogen.
Cafeïne verandert je brein
Uit een nieuw onderzoek blijkt dat een regelmatige koffieconsumptie het volume vermindert van het hersenweefsel dat informatie verwerkt, de zogenoemde grijze stof.
Het onderzoek is gebaseerd op experimenten met twee groepen proefpersonen, die gedurende twee perioden van tien dagen respectievelijk cafeïnepillen en placebopillen kregen. De veranderingen in de grijze stof waren het opvallendst in de rechter temporale kwab van de hersenen, waar de hippocampus zetelt. Die speelt een grote rol voor ons geheugen.
De onderzoekers denken niet dat de veranderingen per se betekenen dat cafeïne een negatief effect heeft op de hersenen. Ze zien hun resultaten vooral als aanzet tot meer onderzoek op dit gebied.
Toen de proefpersonen stopten met de cafeïnepillen en tien dagen lang geen cafeïne binnenkregen, groeide hun grijze massa tot dezelfde omvang als bij de controlegroep. Het effect van cafeïne lijkt dus niet permanent te zijn.
Koffie heeft een keerzijde
Beïnvloedt de hersenen
Kleine doses cafeïne verbeteren je humeur, geheugen en focus. Van een teveel word je prikkelbaar en slaap je slecht. Cafeïnemoleculen binden zich namelijk aan dezelfde receptoren als adenosine, een stof die signalen over vermoeidheid uitzendt.
Jaagt bloeddruk op
Hoge doses koffie geven dopamine af, de stof die je fit en actief houdt. Die vergroot de vetverbranding en verbetert je prestaties tot 12% – maar verhoogt ook je bloeddruk.
Regelt je eetlust
Koffie vermindert je trek en mogelijk de opname van koolhydraten in je darmen, waardoor je ervan kunt afvallen, maar geeft wel meer maagzuur.
Het onderzoek toont ook aan dat grote hoeveelheden koffie je cholesterolgehalte kunnen verhogen en een hoger risico kunnen opleveren op hart- en vaatziekten bij mensen met een bepaalde genetische mutatie die het afbreken van cafeïne remt.
Cafeïne wordt bovendien toegevoegd aan veel afslankproducten omdat de stof de stofwisseling en daarmee de vetverbranding stimuleert.
Helaas is het effect het grootst bij slanke personen: bij hen kan de stijging wel 29 procent bedragen. Mensen met overgewicht moeten het doen met een toename van 10 procent.
Peperdure koffie is uitgepoept
Je leest het goed: de peperdure koffie kopi loewak is door dierendarmen gegaan. Kopi is Indonesisch voor koffie, en loewak is een civetkat, die ongeveer even groot is als een flinke huiskat. De loewak, ook wel palmroller of koffierat genoemd, klimt in bomen en eet vruchten en bessen. Vooral koffiebessen.
Hij kiest zorgvuldig de beste bessen uit, maar het dier kan alleen de schil verteren. De boon zelf komt er ongeschonden weer uit. In het maagdarmstelsel van de civetkat plakken de bonen aan elkaar, en uit deze ‘koffiedrollen’ wordt de dure kopi loewak gemaakt.
In Indonesië en op een paar andere plaatsen rapen boeren de uitwerpselen op van de bosbodem. Met een waarde van zo’n 800 euro per kilo is deze exotische koffie de duurste ter wereld.
‘Koffie schaadt het klimaat’ - Feit
Koffie wordt geteeld in de koffiegordel rond de evenaar. Van de 2,25 miljard koppen die de wereld dagelijks drinkt, nemen de EU en de VS twee derde voor hun rekening.
Een onderzoek uit 2013 volgde koffie op zijn route vanaf de knop in Costa Rica tot de kop in Europa en analyseerde de uitstoot van broeikasgassen onderweg.
Jaarlijks uitgestoten broeikasgas (kg)
als je één eenheid per dag drinkt:
Koffie
155 kg.
Wijn
114 kg.
Amandelmelk
51 kg.
Thee
15 kg.
Van de uitstoot vindt 36 procent plaats vóór de koffie in Europa aankomt, en de overige 64 procent dus daarna.
De grootste zondaar is de gebruiker, want 45 procent van de klimaatafdruk van koffie ontstaat bij het koffiezetten.
Wereldwijd veroorzaakt koffie een jaarlijkse klimaatbelasting van 103 miljoen ton CO2.
‘Koffieproductie wordt bedreigd’ - Feit
De wereldwijde koffiemarkt groeit jaar na jaar. In 2018 lag de productie 4,8 procent hoger dan in 2017.
Alle koffie op aarde stamt van twee soorten van de koffiestruik: Coffea arabica en Coffea robusta.
Daarnaast zijn er 122 wilde Coffea-soorten, die volgens onderzoekers cruciaal zijn voor de koffieproductie: hun genen moeten de gecultiveerde soorten weerbaarder maken tegen insecten en klimaatveranderingen.
Van de in totaal 124 soorten is de situatie kritiek voor: 60 procent