Virgin Orbit/Greg Robinson
Jumbojetten Cosmic Girl foretager i 2019 en drop test med raketten LauncherOne

Jumbojet opent nieuwe route naar de ruimte

Met raketten gelanceerd vanaf vliegtuigen op 10 kilometer hoogte wordt ruimtevaart goedkoper, veiliger en sneller. Nu moet het vliegende lanceerplatform voor het eerst zijn waarde bewijzen.

Er meldt zich een nieuwe deelnemer aan bij de moderne ruimtewedloop: de raket LauncherOne, die volgens plan op 17 januari tussen 19.00 en 23.00 uur onze tijd vertrekt vanuit het luchtruim boven de Stille Oceaan.

De lancering is een initiatief van het bedrijf Virgin Orbit van de Britse zakenman Richard Branson.

Als de test goed verloopt, brengt de LauncherOne tien nanosatellieten in een baan om de aarde, waarmee een nieuwe route naar de ruimte geopend is, die veel voordelen biedt ten opzichte van de bestaande.

Jumbojet verplaatst lanceerplatform naar de lucht

De technologie van Virgin Orbit bestaat uit de omgebouwde Boeing 747-jumbojet Cosmic Girl, die de raket LauncherOne onder zijn linkervleugel 10.700 meter hoog de atmosfeer in brengt.

Jumbojetten Cosmic Girl og raketten LauncherOne på landingsbanen

De Cosmic Girl stijgt op vanaf Mojave Air and Space Port in Californië, iets ten noorden van Los Angeles – als het weer het toelaat ...

© Virgin Orbit/Greg Robinson

Dan raast de raket met 2800 km/h de ruimte in, waar hij zijn lading van 500 kilo afzet.

De LauncherOne is ontworpen om kleine satellieten in een baan om de aarde te brengen. Een van de voordelen is dat een lancering op grote hoogte gepaard gaat met een veel lagere luchtweerstand dan vanaf de aarde.

Zo wordt een hoop brandstof bespaard – in ieder geval in theorie.

Dit zijn de drie voordelen van de technologie:

Vliegtuig is springplank voor satellieten

Bedrijven en nationale ruimtevaartorganisaties ontwikkelen vliegtuigen die brandstof besparen door satellieten over het onderste deel van de atmosfeer heen te tillen. Er zijn echter meer voordelen dan brandstofbesparing alleen. Zo worden lanceringen veiliger en sneller doordat slecht weer en wachtrijen op de lanceerplatforms op aarde omzeild worden.

© Shutterstock

1. Lift maakt lanceringen goedkoper

Omdat vliegtuigen vaak raketten kunnen lanceren, wordt de wachttijd geminimaliseerd. Technieken als Stratolaunch zullen het zo’n 3 miljoen euro goedkoper maken om drie satellietjes van 6 kilo tegelijk te lanceren.

© Shutterstock

2. Vliegend platform voorkomt ongelukken

Raketlanceringen worden vaak uitgesteld door lage temperaturen, harde wind of onweer. Op een vliegend platform bevinden raketten zich boven het wolkendek, waardoor slecht weer en daarmee ongelukken en annuleringen vermeden worden.

© Shutterstock

3. Nieuwe satellieten komen sneller in de ruimte

De vliegende lanceerplatformen kunnen nieuwe instrumenten sneller in de ruimte brengen en zo wetenschappelijke doorbraken dichterbij brengen. Zo kunnen nieuwe camera’s voor betere kaarten zorgen.

Particuliere bedrijven melden zich

Met de lancering presenteert LauncherOne zich als commercieel platform voor regelmatige satellietlanceringen, net als SpaceX. Dat bedrijf lanceerde tot nu toe 955 satellieten voor het wereldwijde netwerk Starlink.

LauncherOne is anders: het vliegende lanceerplatform kan van elke startbaan opstijgen, waardoor de ‘file’ bij de weinige raketlanceerplatformen op aarde vermeden wordt.

Er is een concurrent met dezelfde werkwijze: ’s werelds grootste vliegtuig Stratolaunch. Dat kan met zijn enorme spanwijdte van 117 meter ladingen van drie keer 454 kilo lanceren.

Beide vliegtuigen zijn zogenoemde air launch to orbit-technologieën, die grofweg volgens dezelfde principes werken.

Volg een raketlancering minuut voor minuut:

Vliegend raketplatform maakt lancering flexibel

De Stratolaunch kan tijdens één vlucht drie raketten in verschillende richtingen, hoogten en hoeken lanceren. Deze methode is dus zeer flexibel, en elke luchthaven kan een ruimtehaven worden.

Allan Højen

Take-off

Vliegtuig neemt aanloop van 4 kilometer
De Stratolaunch kan van een gewone startbaan opstijgen, maar die moet wel 3800 meter lang zijn, anders kan het zware vliegtuig niet genoeg snelheid maken om los te komen van de grond. De baan hoeft maar 60 meter breed te zijn.

Allan Højen

20 min.

Op weg naar lanceerlocatie
In 20 minuten klimt het toestel tot 10.700 meter, de optimale hoogte voor raketlanceringen. Daarvandaan vliegt het naar een geschikte locatie binnen 1852 kilometer.

Allan Højen

20-24 min.

Raket gelanceerd met 27.000 km/h
Vanuit een zorgvuldig geselecteerde locatie wordt een raket losgelaten. Die valt 5 seconden, waarna de eerste trap ontstoken wordt en de raket wegraast met 27.000 km/h. Vervolgens vliegt het vliegtuig door om de andere raketten te lanceren.

Allan Højen

25 min. 17 sec.

Satelliet komt in baan om de aarde
1 minuut en 17 seconden later is de eerste trap opgebrand, en met trap 2 en 3 bereikt de raket 400 kilometer hoogte, waar hij zijn lading afstaat.

Allan Højen

34 min.

Reuzenvliegtuig kan aan nieuwe missie beginnen
34 minuten nadat het toestel is opgestegen, is de satelliet in een baan om de aarde. Ondertussen keert de Stratolaunch terug om klaargemaakt te worden voor de volgende missie.

Allan Højen

De laatste test van Virgin Orbit was in mei 2020, maar toen ging het kort na de lancering mis doordat een brandstofleiding brak.

NASA test al jaren vergelijkbare technologieën, maar tijdens de lancering op 17 januari moet blijken of de methode een bruikbaar commercieel alternatief voor traditionele raketlanceringen kan worden.