Shutterstock
Werkende biogasinstallatie

Wat is biogas?

Biogas kan een belangrijke bron van milieuvriendelijke warmte en stroom worden. Maar hoe groen is het gas uit voedselafval en uitwerpselen?

Wat is biogas?

Biogas is de term voor gassen uit organisch afval als voedselresten, mest en compost, die kunnen worden gebruikt voor warmte en elektriciteit of als brandstof in voertuigen.

In de natuur komt methaan voor in zuurstofarme omgevingen als moerassen en draslanden. Deze herbergen een groep micro-organismen die methanogenen worden genoemd.

De bacteriën zetten stoffen als waterstof, koolstofdioxide en acetaat om in voedingsstoffen die ze gebruiken om te overleven. Het bijproduct hiervan is methaan, de meest voorkomende vorm van biogas.

Methanogenen komen ook voor in het spijsverteringsstelsel van mensen en herkauwers, waar ze voedsel helpen afbreken – waarbij uiteindelijk methaan vrijkomt in de vorm van winden.

Wat is de chemische aanduiding van biogas?

Biogas is een overkoepelende term voor met name:

  • Methaan met de chemische formule CH4
  • Kooldioxide of CO2, en
  • Waterstofsulfide of H2S
Illustratie van methaanmolecuul
© Shutterstock

Methaan

Illustratie van Kooldioxide
© shutterstock

Kooldioxide

Waterstofsulfide
© Wikimedia Commons

Waterstofsulfide

Waar kun je biogas voor gebruiken?

Biogas wordt gebruikt voor warmte en elektriciteit.

Biogas wordt omgezet in elektriciteit in een verbrandingsmotor die het biogas als brandstof gebruikt. De motor drijft een generator aan, die de energie uit het gas omzet in elektriciteit.

Bij de omzetting gaat echter veel energie verloren, omdat het rendement van de biogasgenerator rond de 40 procent ligt.

Door waterstofsulfide en kooldioxide uit het biogas te verwijderen, zodat alleen methaan overblijft, kan het gas worden gecomprimeerd, net als aardgas. In deze vorm kan het ook dienen als brandstof voor voertuigen.

Is biogas een milieuvriendelijke energiebron?

Biogas is een vrij milieuvriendelijke energiebron, omdat het de landbouwemissies vermindert en fossiele energiebronnen als aardgas of olie vervangt.

Een studie van de universiteit van Aarhus toont aan dat het klimaateffect van de veehouderij met maar liefst 41 procent kan worden verminderd als koeienmest wordt omgezet in biogas. Voor varkens kan het klimaateffect 25 procent worden verminderd.

Methaan is een schadelijk broeikasgas als het in het milieu belandt, dus het is goed om het om te zetten in energie.

Verder vervangt biogas aardgas, een fossiele brandstof die eerst uit de grond moet worden gehaald voordat hij als energiebron kan dienen. Het winnen van het gas is slecht voor zowel klimaat als natuur.

Het winnen en raffineren van biogas vormt echter ook een bedreiging voor het klimaat, omdat de installaties methaan kunnen uitstoten.

Waar wordt biogas geproduceerd?

Het meeste biogas wordt geproduceerd in China en Europa, volgens een studie van het Internationaal Energieagentschap.

China, ’s werelds grootste producent van biogas, heeft zeker 100.000 biogasinstallaties. De nummer twee is Duitsland met meer dan 10.000 installaties.

In de meeste biogasproducerende landen wordt het meeste gas gebruikt voor elektriciteit en verwarming. Maar Zweden, de op vier na grootste producent ter wereld, gebruikt meer dan de helft van zijn biogas als brandstof.

Is biogas een duurzame energiebron?

Biogas is net als wind, zon, waterkracht en aardwarmte een duurzame energiebron.

Aangezien biogas gewonnen wordt uit organisch afval, zijn er bronnen om biogas te maken zolang er mensen, dieren en planten zijn om dit afval te produceren.

Het voordeel van bio-energie is dat het gas kan worden opgeslagen en pas gebruikt als de opties voor bijvoorbeeld zonne- of windenergie minder gunstig zijn. Tot nu toe zijn de mogelijkheden om energie uit zon en wind op te slaan niet optimaal, omdat er veel van de energie verloren gaat bij de omzetting in bijvoorbeeld gas of waterstof.

Golf-, wind- en kernenergie vervuilen minder per kilowattuur dan biogas, maar biogas heeft weer een kleinere klimaatvoetafdruk dan energie uit zonnecellen, hoewel die momenteel efficiënter stroom opwekken.