Vorig jaar was jouw elektriciteitsverbruik waarschijnlijk groener dan ooit. Zelfs als je geen grote overstap in energie hebt gemaakt.
Voor het eerst werd in de EU meer elektriciteit uit hernieuwbare bronnen dan uit fossiele brandstoffen opgewekt. Dat is de conclusie van een verslag van de denktanks Agora Energiewende en Ember.
En de overstap op groen is uiteraard goed nieuws voor het klimaat.
Vervuilende steenkoolstroom gehalveerd
Met name de steenkoolindustrie is op zijn retour: in enkele jaren is het aandeel van de elektriciteitsproductie door steenkoolcentrales gehalveerd. Zo was vorig jaar slechts 13 procent van de elektriciteit in de EU-landen afkomstig van steenkool.
En dat is gewoon een kwestie van geld. Steenkool wordt duurder dan groenere alternatieven omdat de EU een belasting op de uitstoot van CO2 heeft ingevoerd.
Bedrijven kunnen onderling emissierechten verhandelen, maar daar zijn er niet oneindig veel van – de prijs volgt dus de vraag. In een jaar tijd is de prijs met circa 50 procent gestegen tot 40 euro per ton.
Het wordt dus steeds duurder om CO2 uit te stoten, waardoor bedrijven steenkool en andere klimaatzondaars laten vallen. En het moedigt investeringen in groene alternatieven aan.
Niet alleen het quotasysteem maakt hernieuwbare energie rendabel, ook de technologie ontwikkelt zich snel.
In juni 2015 haalden de beste zonnecellen 18,2 procent van de energie uit het zonlicht, maar in 2019 bereikten onderzoekers uit de VS in het lab een rendement van wel 47 procent.
Vorig najaar deelde het Internationaal Energieagentschap mee dat zonne-energie nu de goedkoopste vorm van energie ooit is.
In 2020 was een derde van het Duitse elektriciteitsverbruik afkomstig van zonne- en windenergie, terwijl klimaatkampioen Denemarken bijna tweederde scoorde.
Nieuwe technologie levert meer energie
De ontwikkeling is er vooral aan te danken dat zonnecellen nu bestaan uit sandwichconstructies – zogeheten multi junction-cellen – met verschillende lagen over elkaar.
Oudere zonnecellen bestaan uit één materiaal, silicium, maar dit stelt een limiet aan het vermogen van de zonnecel: silicium kan maximaal 30 procent van het spectrum van zonlicht opvangen.
Door de zonnecellen te maken van verschillende materialen – zoals een laag silicium en een laag perovskiet – worden ze efficiënter, want de lagen vangen verschillende delen van het zonlicht op.
Halverwege naar klimaatdoelen
Die vooruitgang is even welkom als noodzakelijk.
Als de EU haar belofte om tegen 2050 klimaatneutraal te zijn, wil waarmaken, moet de groene curve steiler omhoog.
In 2020 nam het aanbod van groene stroom met 51 terawattuur toe. Dit komt overeen met ruim het jaarverbruik van Nederlandse en Belgische huishoudens.
Volgens sommige analisten moet de groene overgang twee keer zo snel gaan. We moeten er dus elk jaar 100 terawattuur aan groene stroom meer produceren om tegen 2050 aan de vraag te kunnen voldoen.