De toepassing: Het hele elektromagnetische spectrum wordt gebruikt

Elektromagnetische straling bestaat uit lichtdeeltjes: fotonen. De energie daarin bepaalt de golflengte en frequentie van de straling. Energiezwakke radiofotonen communiceren over miljoenen kilometers en energierijke gammafotonen zien details in het lijf.

© Shutterstock

Elektromagnetisch spectrum

Lage frequentie - (lange golflengte)

Hoge frequentie- (korte golflengte)

Shutterstock & Francis DEMANGE/Gamma-Rapho/Getty Images

Radiogolven gaan door alles heen

Radiogolven gebruiken we voor communicatie, zoals het nieuws uit je luidsprekers of contact met sondes in de ruimte. De lange golven worden, anders dan licht, niet geremd door voorwerpen en zijn niet slecht voor de gezondheid, want ze bevatten te weinig energie om kwaad te kunnen.

Shutterstock & Francis DEMANGE/Gamma-Rapho/Getty Images

Microgolven sturen signaal naar aarde

Via microgolven wisselen gps-satellieten signalen met de aarde uit. Microgolven zijn energierijker dan radiogolven en kunnen daardoor ook voedsel verhitten.
In een magnetron laten microgolven watermoleculen en vet trillen, waardoor het voedsel wordt opgewarmd.

Shutterstock & Francis DEMANGE/Gamma-Rapho/Getty Images

Je lichaam zendt infrarood uit

Alle warme voorwerpen, zoals je lichaam of de radiator, zenden infrarode warmtestraling uit. Hoe warmer het voorwerp, hoe korter de golflengte die het uitzendt. Met een nachtkijker zie je mensen doordat hun infraroodstraling sterker is dan die van de omgeving.

Shutterstock & Francis DEMANGE/Gamma-Rapho/Getty Images

Elektromagnetisme dat je zelf kunt zien

Zichtbaar licht wordt op tal van manieren gebruikt, in lampen tot en met lasers. Telescopen vangen fotonen van sterren die miljoenen lichtjaren ver zijn op, en de fotosynthese van planten en micro-organismen – de basis van voedselketens – is te danken aan fotonen in zonlicht.

Shutterstock & Francis DEMANGE/Gamma-Rapho/Getty Images

Ultravioletstraling is slecht voor ons dna

De zon zendt energierijke ultravioletstralen uit, die in onze huid doordringen en tot kanker kunnen leiden. Uv-straling wordt in misdaadzaken gebruikt om speeksel, sperma en urine op te sporen; fluorescerende moleculen daarin absorberen de uv-straling en zetten die om in licht.

Shutterstock & Francis DEMANGE/Gamma-Rapho/Getty Images

Röntgen reflecteert gebroken botten

Röntgenstraling is ioniserend en kan elektronen van atomen losrukken, wat kanker kan veroorzaken. Röntgen wordt gereflecteerd door botten in het lichaam, waardoor breuken zichtbaar worden, en wordt ook – in lage doses – gebruikt voor bagagechecks en in CT-scanners.

Shutterstock & Francis DEMANGE/Gamma-Rapho/Getty Images

Gammastraling spoort tumoren op

Gammastralen zijn ioniserend en kunnen kanker veroorzaken. PET-scanners gebruiken de stralen om kleine tumoren te vinden. Daartoe worden radioactieve stoffen in het bloed gespoten, waardoor tumoren, die sterk doorbloed zijn, gammastraling uitzenden.

Shutterstock & Francis DEMANGE/Gamma-Rapho/Getty Images