Cryptovaluta’s als Bitcoin, Ethereum en Dogecoin worden steeds populairder – en duurder. Het digitale geld belooft transparantie en veiligheid, maar trekt een wissel op het klimaat. De gedecentraliseerde valuta’s vergen namelijk een enorme rekenkracht om het netwerk bijeen te houden.
China is vanwege zijn goedkope stroom de thuisbasis van 75 procent van de zogeheten bitcoinmijnen. In een nieuw rapport wordt geschat dat de snelgroeiende bitcoinindustrie in China in 2024 wel 130 miljoen ton CO2 zal uitstoten.
Dat is evenveel als België en Denemarken samen – genoeg om van de cryptovaluta het op 11 na vervuilendste land ter wereld te maken.
De onderzoekers suggereren strengere regelgeving om mijnen te dwingen te verhuizen naar plekken met meer groene energie.
Bitcoinmijnen zijn even vervuilend als land
Op basis van heel veel data schatten de Chinese onderzoekers hoeveel CO2 het kost om bitcoins te delven.
De cijfers lopen enigszins uiteen, maar de uitstoot van bitcoins wordt op dit moment geschat op ruim 49 miljoen ton CO2 per jaar – evenveel als Portugal, waar meer dan 10 miljoen mensen wonen.
Volgens de Chinese onderzoekers zal dat cijfer gestaag groeien tot de virtuele mijnen 2024 maar liefst 130 miljoen ton CO2 uitstoten – evenveel als België en Denemarken samen.
Daarna zal de industrie langzaam stoom verliezen. Bitcoin heeft altijd een vervaldatum gehad. Het maximale aantal cybermunten was vanaf het begin 21 miljoen, en daarvan is nog iets meer dan twee miljoen over.
Enorme netwerken vragen steeds meer rekenkracht
Bitcoin is, net als de meeste andere cryptovaluta’s, afhankelijk van de zogeheten blockchain – een anoniem, gedecentraliseerd meganetwerk van computers.
Blockchain
Het revolutionaire aan de bitcointechnologie is de blockchain.
De blockchain bestaat uit ’blokken’, die fungeren als bankkluizen voor alle informatie over bitcoins. In de blockchain worden alle bitcointransacties vermeld en alle nieuwe munten geregistreerd.
Alle gebruikers downloaden het openbare register en werken het voortdurend bij.
De openbare boekhouding zorgt voor transparantie – en maakt sjoemelen en hacken bijna onmogelijk.
Alle bitcointransacties worden bijgehouden in een enorm bestand, waartoe alle gebruikers toegang hebben. Er zitten dus geen banken of overheden tussen die het geld van de gebruikers controleren.
Omdat de boekhouding voortdurend op de computers van alle gebruikers wordt bijgewerkt, zouden hackers op alle computers tegelijk moeten inbreken om het systeem te verstoren.
Als er nieuwe transacties moeten worden geboekt, vereist dit meer opslagruimte. Het systeem heeft dan nieuwe ‘blokken’ nodig die de informatie bevatten. Om de nieuwe kluizen te maken, moet een lang, complex computerraadsel worden opgelost, en dat wordt beloond met bitcoins.
Voor dit proces, mining, werken krachtige computers de klok rond om de codes te kraken en nieuwe blokken te creëren.
Mining
Om nieuwe blokken toe te voegen aan de keten, moet een geavanceerde code worden gekraakt. De gebruiker die hierin slaagt, wordt beloond met bitcoins.
Het op deze manier verwerven van munten wordt mining, mijnen, genoemd – verwijzend naar het delven van grondstoffen uit de bodem. Die bodem is alleen een complexe code in cyberspace.
De mijnen worden meestal gerund door commerciële bedrijven, omdat er een legertje aan krachtige computers voor nodig is om mining winstgevend te maken.
De wisselkoers heeft al veel geschommeld. In april 2021 is één bitcoin zo’n 45.000 euro waard.
Eén bitcointransactie verbruikt circa 1000 kilowattuur – evenveel als een gemiddeld Amerikaans huishouden in een maand.
China lonkt met goedkope grijze stroom
Voor professionele bitcoinminers hangt de winst af van de hoeveelheid en prijs van de elektriciteit. China en IJsland trekken met hun goedkope energie veel bitcoinminers aan.
Vooral in China is dit echter een probleem voor het klimaat, omdat veel stroom nog steeds afkomstig is van fossiele brandstoffen zoals kolen en gas.
De Chinese onderzoekers hebben verschillende manieren gesimuleerd om virtuele mijnbouw te reguleren, en het meest effectief is het om mijnen te dwingen te verhuizen naar gebieden met groenere stroom.
Als de helft van de mijnen naar milieuvriendelijkere gebieden verhuist, scheelt dat in 2024 30 miljoen ton CO2. In dat geval stoot Bitcoin evenveel uit als België in plaats van België plus Denemarken.
Bitcoin vervalt in 2140
Bitcoin is de eerste cryptovaluta, en nog steeds de grootste.
Een onbekende persoon of groep produceerde in 2004 onder het cyberpseudoniem Satoshi Nakamoto de eerste bitcoins en schreef een introductie tot de technologie. In de code van het systeem werd het aantal bitcoins beperkt tot maximaal 21 miljoen.
De bedenker schreef ook dat de beloning voor het maken van een blok telkens als er 210.000 munten zijn gemijnd, wordt gehalveerd.
Ontvingen eigenaars van virtuele mijnen in 2004 nog 50 bitcoins per nieuw blok, in 2020 was dit gedaald tot 6,25. Experts verwachten dat het bedrag in 2140 nul zal zijn.
Naast dat de industrie veel broeikasgassen uitstoot, vergt de productie van de speciale apparatuur ook veel grondstoffen – en ontstaat er veel afval door. Doorgaans zijn computers binnen twee jaar aan vervanging toe.
Experts schatten dat de bitcoinindustrie evenveel elektronisch afval produceert als Luxemburg.