Zo’n 40.000 jaar geleden stierf de Neanderthaler uit als soort, en het is nog steeds niet echt duidelijk waardoor.
Er zijn in de loop der jaren allerlei theorieën geopperd, zoals ziekte, klimaatverandering of een vulkaanuitbarsting.
Een vrij gangbare verklaring is dat de Neanderthaler werd verslagen en verdrongen door onze eigen soort, Homo sapiens, die circa 50.000 jaar geleden Europa binnentrok, waar de Neanderthalers leefden.
Maar nu blijkt uit een nieuwe studie van onderzoekers van het Britse National History Museum dat de oorzaak mogelijk veel sexyer en minder gewelddadig was dan gedacht. En dat het gepassioneerde ontmoetingen tussen de twee soorten waren die onze verre neef de das omdeden.
Seks creëerde hybriden
Eerder bleek al uit genetische analyses dat de meeste mensen buiten Afrika zo’n 2 procent Neanderthaler-DNA hebben.
Maar in de 32 geanalyseerde Neanderthaler-genomen is geen Homo sapiens-DNA aangetroffen. Dat prikkelde de nieuwsgierigheid van de wetenschappers.
Volgens hen zou het kunnen dat de versmelting van de twee soorten slechts één kant op ging – een beetje zoals bij de ‘lijger’, een hybride kattensoort die het nageslacht is van een mannelijke leeuw en een vrouwelijke tijger.
De grootste nu levende katachtige is de lijger, een kruising tussen een mannetjesleeuw en een vrouwtjestijger. Evenzo denken onderzoekers dat Neanderthalers en Homo sapiens hybride nageslacht konden krijgen door seks tussen mannelijke Neanderthalers en vrouwelijke Homo sapiens.
Vruchtbare mannetjes verdwenen
In ons genoom is geen mitochondriaal DNA gevonden, dat alleen via vrouwen wordt doorgegeven.
Dit kan betekenen dat alleen mannelijke Neanderthalers en vrouwelijke Homo sapiens kinderen konden krijgen.
De onderzoekers denken dat de mannelijke Neanderthalers werden geïntroduceerd in Homo sapiens-groepen, maar dat Homo sapiens niet werd geïntroduceerd bij de Neanderthalers. Dat kan uiteindelijk de verdwijning van de prehistorische mens verklaren.
‘Als vruchtbare Neanderthalers in hun bloeitijd regelmatig werden opgenomen in groepen Homo sapiens, verdwenen ze ook uit de genenpoel van de Neanderthalers. En die ontwikkeling is niet lang houdbaar in kleine samenlevingen van jager-verzamelaars,’ schrijven de onderzoekers.