Wetenschappers achter zwaartekrachtgolven krijgen Nobelprijs
De Nobelprijs voor de Natuurkunde gaat dit jaar naar drie Amerikaanse wetenschappers die Einsteins theorie over zwaartekrachtgolven bewezen. De ontdekking kan van grote betekenis zijn voor onderzoek in de ruimte.
LIGO maakt gebruik van twee meetinstallaties aan weerszijden van de VS. Op de foto staat het complex in Livingston, Louisiana. Het andere ligt bij Hanford in het oosten van Washington.
De drie Amerikaanse wetenschappers Rainer Weiss, Barry C. Barish en Kip S. Thorne hebben dit jaar de Nobelprijs voor de Natuurkunde gewonnen.
Deze eer valt hun te beurt vanwege hun werk aan LIGO – Laser Interferometer Gravitational-Wave Observatory – een onderzoeksproject waaraan duizenden wetenschappers uit 20 landen deelnemen.
Het doel van LIGO is het vinden van de zwaartekracht- of gravitatiegolven waarvan Albert Einstein in 1916 het bestaan van voorspelde in het kader van zijn relativiteitstheorie.
Onderzoekers documenteren enorme botsting
Een kleine eeuw later, op 14 september 2015, slaagde LIGO erin om dit verschijnsel voor het eerst te observeren in de ruimte toen zwaartekrachtgolven van een botsing tussen twee zwarte gaten de aarde bereikten. Het prijswinnende trio speelde hierbij een doorslaggevende rol.
Einsteins relativiteitstheorie houdt eenvoudig gezegd in dat massieve lichamen de tijd en ruimte om zich heen beïnvloeden.
Volgens een onderdeel van de theorie wekken deze lichamen wanneer ze versnellen zwaartekrachtgolven op – kleine fluctuaties in tijd en ruimte die zich als ringen in het water door de ruimte verspreiden.
Ook als er twee steentjes op elkaar botsen ontstaan er zwaartekrachtgolven, maar hoe groter de objecten, hoe verder weg de golven meetbaar zijn.
Meer kennis over de oerknal
De ontdekking van zwaartekrachtgolven heeft een grote impact op de natuurkunde, want ze kunnen gebruikt worden om grote gebeurtenissen in de ruimte te meten en kunnen ons wellicht zelfs iets leren over het ontstaan van het heelal.
De wetenschappers hopen bovendien dat ze door het registreren van zwaartekrachtgolven op dit moment nog onbekende takken van de natuurkunde kunnen blootleggen.