Steek wat op over de zwaartekracht

De zwaartekracht is een van de vier fundamentele natuurkrachten die het heelal bij elkaar houden. Hij beïnvloedt alles te allen tijde. Lees hier meer over de zwaartekracht.

Zwaartekracht

De zwaartekracht is een van de belangrijkste natuurkrachten in het heelal en helpt veel verschillende verschijnselen te verklaren, zowel op aarde als in de ruimte. Maar wat is zwaartekracht precies, wie heeft het verschijnsel ontdekt en hoe wordt het berekend?

FAQ over de zwaartekracht

Wat is zwaartekracht?

De zwaartekracht is een van de vier fundamentale natuurkrachten die heersen in het heelal. In het dagelijks leven merk je maar van twee krachten iets: van de zwaartekracht en de elektromagnetische kracht.

Beide natuurkrachten hebben een oneindig bereik. Dat betekent dat alle massa's in het heelal elkaar aantrekken via de zwaartekracht, en dat de elektromagnetische kracht in de vorm van licht zelfs vanuit verre sterrenstelsels te zien is.

De twee andere natuurkrachten noemen we de kernkrachten, omdat ze alleen in atomen werken. De sterke kernkracht houdt de atoomkern samen en de zwakke kernkracht speelt een rol bij radioactief verval.

De vier fundamentale natuurkrachten zijn:

  • Zwaartekracht
  • Elektromagnetische kracht
  • Zwakke kernkracht
  • Sterke kernkracht

Wie ontdekte de zwaartekracht?

In 1687 beschreef de Engelse natuurkundige Isaac Newton als eerste de zwaartekracht. Volgens Newton houdt de massa van een lichaam verband met zijn aantrekkingskracht. Daarom bedraagt de zwaartekracht op de maan slechts 16,6 procent van de aantrekkingskracht van de aarde, omdat de massa van de maan zo veel kleiner is.

De wet van de zwaartekracht beschreef ook hoe de aantrekkingskracht van de zon op de omliggende planeten afneemt met het omgekeerde kwadraat van de afstand. Als een planeet twee keer zo ver van de zon vandaan is als een andere planeet, is de zwaartekracht van de zon daar dus maar een kwart zo sterk.

Newton voorspelde zelfs het bestaan van de nog niet ontdekte planeet Neptunus, want de baan van de planeet Uranus valt alleen te verklaren als er verderop in het zonnestelsel nog een planeet is met de massa en baan van Neptunus.

Isaac Newton ontdekte de zwaartekracht

De natuurkundige Isaac Newton beschreef in 1687 de zwaartekracht voor het eerst.

Hoe wordt de zwaartekracht berekend?

Volgens de zwaartekrachtwet of gravitatiewet van Isaac Newton is de kracht die de planeten in hun baan om de zon houdt, evenredig aan de massa van zowel de zon als de planeten.

In zijn beroemde formule vermeldt hij de massa van de zon als M en de massa van de planeten als m, en het symbool voor de afstand is r.

De aantrekkingskracht of zwaartekracht F tussen de zon en de planeten wordt berekend met de vergelijking F = GMm/r2, waarbij de gravitatieconstante G overal in het heelal en in elke tijd hetzelfde is.

Wat is de formule voor de zwaartekracht?

De formule voor de zwaartekracht is F = GMm/r2.

F is de zwaartekracht zelf, uitgedrukt in Newton.

G is de universele gravitatieconstante: een vaste waarde.

M en m zijn de massa’s van twee verschillende lichamen. Dit kan bijvoorbeeld de massa van de zon en de massa van de aarde zijn, of de massa van de aarde en de massa van een menselijk lichaam.

r is de afstand tussen de zwaartepunten van de twee massa’s. In het geval van de zon en de aarde is r de afstand tussen hun respectievelijke middelpunten.

Bron: Universiteit van Kopenhagen