Is thallium dodelijk?

In de James Bond-film ‘Spectre’ wordt de schurk Mr. White vergiftigd met thallium, waarvan hij zo ziek wordt dat hij zelfmoord pleegt. Maar is deze stof echt zo schadelijk?

Mr. White thalliumvergiftiging
© Capital Pictures/Ritzau Scanpix

Wat is thallium?

Het element thallium is een grijs, zacht metaal. Het kan opgenomen worden via de huid, de longen of verontreinigd voedsel.

Als de vergiftiging niet tijdig genoeg wordt ontdekt om een tegengif te kunnen toedienen, is de gifstof dodelijk.

Thallium komt ‘stiekem’ het lichaam binnen, omdat het qua opbouw lijkt op kalium.

Het lichaam kan de twee niet altijd uit elkaar houden, en cellen nemen thallium op omdat ze denken dat het om het nuttige mineraal kalium gaat, dat goed is voor de bloeddruk en de vochtbalans.

Thallium valt eiwitten in de cel aan en verstoort onder meer essentiële biochemische reacties.

Thallium breekt lichaamscellen af

De gifstof thallium tast zenuwen en organen aan en is op den duur dodelijk.

Thallium wordt opgenomen via de huid.
© Claus Lunau

1: Thallium wordt opgenomen in het lichaam

Thallium is een wateroplosbaar metaal. Het wordt daardoor makkelijk opgenomen in het lichaam, via de huid, adem of voeding.

Thallium houdt cellen voor de gek.
© Claus Lunau

2: Cellen worden misleid

Thallium verspreidt zich in het lichaam in de vorm van ionen, die precies even groot zijn als kalium. De cellen nemen de thalliumionen op in de veronderstelling dat het om kalium gaat.

Tallium vernietigt cellen.
© Claus Lunau

3: Thallium verwoest cellen

Thallium verstoort essentiële processen in de cel, waardoor zenuwen, spieren, haarwortels en organen vaak binnen enkele weken worden afgebroken.

Symptomen van thalliumvergiftiging

De eerste klachten zijn vrij mild, zoals braken en diarree, en ontstaan na twee dagen.

Na een paar dagen tast thallium echter ook het zenuwstelsel aan, wat leidt tot pijn, kramp, gevoelloosheid, psychose en geheugenverlies.

Sommige slachtoffers hadden door de zenuwschade het gevoel dat ze op hete kolen liepen. Na twee à drie weken valt het haar uit en een week later houdt het hart ermee op.

Een dosis thallium van ongeveer 1 gram is al dodelijk.

Thallium als moordwapen

Door de trage werking van thallium is het voor een dader relatief makkelijk om zijn misdaad te maskeren. Daarom is de stof wel als moordwapen gebruikt.

Zo werd in 1960 de vooraanstaande anti-imperialist Félix-Roland Moumié uit Kameroen met thallium vermoord door een agent van de Franse geheime dienst.

Het ijzerhoudende pigment Pruisisch blauw wordt als tegengif toegediend. In grote hoeveelheden absorbeert het thallium en verwijdert het dit uit het lichaam.