Naam: kwik - Middelnederlands quicksilver (levend zilver) Atoomnummer: 80 Scheikundig symbool: Hg
Element nummer 80 in het periodiek systeem is kwik, het enige metaal dat vloeibaar is bij kamertemperatuur.
Kwik is giftig in vrijwel alle chemische verbindingen waarin het voorkomt. Desondanks is het als medicijn gebruikt tegen allerlei aandoeningen, van huidziekten tot geslachtsziekten – met name syfilis – maar de behandeling was vaak even pijnlijk als de ziekte.
Pas in 1759 werd ontdekt dat kwik een vast metaal werd als je het koelde.
Waar wordt kwik voor gebruikt?
Kwik werd vroeger algemeen gebruikt bij de goudwinning, omdat het een van de weinige stoffen is die met goud reageren. Bij de reactie wordt amalgaam gevormd, waarna het goud gewonnen wordt door het kwik weg te koken.
Helaas komen hierbij zeer giftige kwikdampen vrij, en het gebruik van kwik is sowieso erg schadelijk voor het milieu.
Grote goudmijnen zijn dan ook van de methode afgestapt, maar veel kleinere mijnen werken nog steeds met kwik.
Eerder werd kwik ook als geneesmiddel tegen syfilis en melaatsheid ingezet, en tandartsen gebruikten het metaal voor vullingen.
Vandaag de dag zit kwik soms in thermo- en barometers en in bepaalde tl-buizen.
Video: kwik lost goud op
Een van de fantastische eigenschappen van kwik is dat het als een van de weinige stoffen met goud reageert. Hier zie je een druppel kwik goud oplossen – of is het het goud dat het kwik oplost?