Naam: koolstof
Atoomnummer: 6
Chemisch symbool: C
Er is nauwelijks een element te bedenken dat meer uiteenlopende vormen kent dan koolstof. Grafiet en diamanten bestaan bijvoorbeeld uit zuivere koolstof.
De Duitse stad Nördlingen is gebouwd van stenen die miljoenen diamanten bevatten. Deze werden 15 miljoen jaar geleden bij een meteorietinslag gevormd.
De kracht van de inslag was zo groot dat het lokale grafiet werd omgevormd tot diamanten. Volgens geologen bevat het inslaggebied rond de stad minstens 72.000 ton diamanten.
Helaas hebben ze allemaal een diameter van maximaal 0,2 millimeter, dus de commerciële en praktische waarde is nihil.
Waarvoor wordt koolstof gebruikt?
Koolstof maakt deel uit van een scala aan organische en anorganische verbindingen.
Een van de eigenschappen van koolstof is dat het zich kan binden aan andere koolstofatomen en zo complexe keten- en ringvormige moleculen kan maken met allerlei variatiemogelijkheden. Diamant, steenkool en grafiet zijn voorbeelden van koolstofverbindingen met totaal verschillende kenmerken.
Koolstof is van wezenlijk belang voor de nanotechnologie. Een andere koolstofverbinding is de koolstofnanobuis – een extreem sterke verbinding, die stroom kan geleiden.
Koolstof is een bouwsteen van het leven
Maar koolstof bindt zich ook graag aan andere stoffen, zoals zuurstof, waterstof, stikstof, fosfor en zwavel en vormt zodoende een essentieel bestanddeel van de chemische verbindingen die we in verband brengen met leven: DNA, eiwitten en koolhydraten.
Video: De koolstofkringloop en het klimaat
Koolstof komt overal in de natuur voor: in de zeeën, in de atmosfeer en in de bodem, waar het als onder andere koolstofdioxide deel uitmaakt van de koolstofkringloop.
De balans binnen de koolstofkringloop bepaalt mede het wereldwijde klimaat – en dat heeft invloed op de klimaatveranderingen.
Meer daarover zie je in deze video: