HBO Nordic

De wetenschap stelt vast: tijdreizen is mogelijk

Tijdreizen behoren, samen met vuurspuwende draken en brandende explosieven, tot de sterkste wapens van de levenden in de hitserie Game of Thrones. En dat klinkt misschien als fantasie, maar in de echte wereld communiceren deeltjes aan weerszijden van de aarde met elkaar volgens een kwantumtheorie die tijdreizen en teleportatie mogelijk maakt.

Tijdreizen

Bran Stark is vanaf zijn middel verlamd, maar kan door de tijd reizen.

Is tijdreizen mogelijk?

In Game of Thrones kan Bran Stark door de tijd reizen en verleden en toekomst beïnvloeden. Zulke tijdreizen zijn in het echt niet mogelijk, maar volgens een nieuwe kwantumtheorie kan de toekomst in principe het verleden veranderen.

De theorie, retrocausaliteit, werd in 2018 door twee natuurkundigen gepresenteerd. Ze beschrijft hoe atomaire deeltjes als elektronen en fotonen zich niet alleen ongehinderd door de tijd kunnen bewegen, maar ook fysieke toestanden kunnen beïnvloeden – zodat je bijvoorbeeld vandaag buikpijn hebt van de lunch van morgen.

De nieuwe theorie is gebaseerd op experimenten uit 1982, toen de Franse natuurkundige Alain Aspect twee elektronen met elkaar verstrengelde door ze te laten botsen. Door die verstrengeling raakten de deeltjes zo op elkaar afgestemd dat hun spin (draairichting) altijd tegengesteld was, ook als ze zich zo ver uit elkaar bevonden dat ze op het meetmoment geen signalen konden uitwisselen.

We dachten altijd dat de afstemming sneller dan het licht verliep, maar volgens deze theorie gebeurt het in het verleden. Als fysici het ene elektron meten en zo de spin vastzetten, reist het terug naar het verstrengelingsmoment, waarna de twee deeltjes op elkaar afgestemd verder reizen.

Verstrengelde deeltjes openen deur naar tijdreis

Diverse experimenten toonden aan dat als de spin van een verstrengeld deeltje wordt vastgezet, het andere deeltje direct de andere kant op gaat draaien, ook als ze zich ver van elkaar bevinden. Volgens een nieuwe theorie gebeurt die coördinatie in het verleden.

© Oliver Larsen

NU: Meting bepaalt spin

Een onderzoeker meet elektron A, dat eerder is verstrengeld met elektron B. De meting bepaalt de spin van het elektron: tegen de klok in.

© Oliver Larsen

VERLEDEN: Deeltjes worden afgestemd

Elektron A reist met zijn vastgezette spin terug naar het moment dat de deeltjes werden verstrengeld. De twee elektronen coördineren hun spin met twee van de verstrengeling afkomstige fotonen.

© Oliver Larsen

NU: Coördinatie vindt meteen plaats

Beide elektronen reizen naar het meetmoment in het heden, en uit een meting blijkt dat elektron B met de klok mee draait. De afstemming vindt dus ogenblikkelijk plaats.

Wildvuur

Nitroglycerine, ‘s werelds meest explosieve stof, kan een gebouw opblazen, maar brandt niet.

© HBO

Kan een explosief branden?

De substantie wildvuur in Game of Thrones kan branden onder water en veroorzaakt explosies die kathedralen laten instorten. Er bestaan talloze vloeibare springstoffen, maar geen ervan kan zowel ontploffen als branden.

Als een chemische stof wordt aangestoken, komt er energie vrij via verbranding of explosie. Bij verbranding gaat de vlam langzamer dan het geluid en bij een explosie sneller.

Een stof zal daardoor niet uit zichzelf ontploffen én branden, maar een enkele kan daar met bijvoorbeeld druk toe worden gedwongen.

Vuur

In Game of Thrones hullen draken het slagveld in een vuurzee, waardoor de omvang van een leger er niet meer toe doet.

© HBO Nordic

Kan een dier vuurspuwen?

Draken zijn een effectief massavernietigingswapen in Game of Thrones. Als zij het slagveld in een vuurzee veranderen, maakt het niet meer uit hoe groot een leger is. In de echte wereld kan geen enkel dier vuur spuwen, maar een aantal komt er dichtbij.

De bombardeerkever verdedigt zich tegen vijanden door een regen van bommen op ze af te vuren. Die worden gemaakt in zijn achterlijf, waar twee grote klieren waterstofperoxide en hydrochinonen maken.

Die stoffen worden vermengd in een dikwandige kamer, waar enzymen de temperatuur en de druk pijlsnel laten stijgen. Via een ventiel spuwt de kever gloeiend hete, bijtende gassen naar buiten. Om die te laten ontbranden, is maar een vonkje nodig.

In theorie kan zo’n vonk gegenereerd worden door mineralen, bijvoorbeeld door tandenknarsen, of met elektrische organen zoals die van een sidderaal.

Deze kever ontwikkelde een verdedigingsmechanisme dat maar een vonkje verwijderd is van drakenvuur.

Klieren maken brandbaar vocht

Twee klieren van de kever produceren waterstofperoxide en hydrochinonen. Als het dier zich bedreigd voelt, worden deze vloeistoffen vermengd en blootgesteld aan een enzym dat een chemische reactie opwekt.

1

Kever spuwt heet gas uit

De reactie ontwikkelt warmte, waardoor een bijtende chemische verbinding naar buiten spuit als vocht, stoom en gas van bijna 100º C. De kever spuwt in 1/7 seconde meer dan 70 pufjes uit.

2
© Nature Production/NaturePL

Wolven

De kinderen van het gezin Stark hebben allemaal een tamme reuzenwolf.

© HBO Nordic

Bestaan er reuzenwolven?

Elk kind van het gezin Stark heeft een enorme tamme wolf, en ook in het echt hebben reuzenwolven bestaan. 125.000 tot 10.000 jaar geleden kwam de reuzenwolf, Canis dirus, in Noord- en Zuid-Amerika voor. Met een gewicht van 110 kilo waren deze prehistorische wolven veel zwaarder dan die van nu en ze waren de grootste voorouders van de hond.

Ze hadden ook grotere, scherpere tanden en een 129 procent krachtigere beet. Met hun gebit, dat vermoedelijk botten kon verbrijzelen, velden ze onder meer bizons en megatheriums.

De prehistorische reuzenwolven waren gemiddeld 1 meter hoog en 180 cm lang.

© Mariomassone & Momotarou2012