Wetenschappers maken muizen met twee vaders in baanbrekend experiment
Sommige wetenschappers maken zich zorgen over het risico op ongewenste genetische veranderingen als de technologie bij mensen wordt toegepast.
Japanse onderzoekers hebben muizen gemaakt met twee biologische vaders door eitjes uit mannelijke cellen te produceren.
Een opmerkelijk experiment luidt mogelijk een nieuw hoofdstuk in voor de menselijke voortplanting.
Japanse wetenschappers zijn erin geslaagd muizen te kweken met de cellen van twee biologische vaders.
Op termijn kan deze doorbraak wellicht onvrijwillig kinderloze mensen helpen en kan het voor paren van hetzelfde geslacht mogelijk worden samen een biologisch kind te krijgen, stellen de onderzoekers.
‘We hebben voor het eerst robuuste eicellen van zoogdieren geproduceerd uit mannelijke cellen,’ zegt professor Katsuhiko Hayashi van de universiteit van Kyushu in Japan tegen The Guardian.
Hayashi presenteerde de bevindingen van zijn team op een internationale conferentie in Londen.
De studie is ook ingediend bij een wetenschappelijk tijdschrift, maar is op dit moment nog niet collegiaal getoetst.
De onderzoekers voerden een aantal complexe stappen uit, waarbij een mannelijke huidcel met XY-chromosomen wordt omgezet in een vrouwelijke eicel met twee X-chromosomen.
Eerst herprogrammeerden ze de mannelijke cel tot een stamcelachtige toestand. Vervolgens werd het Y-chromosoom verwijderd en vervangen door een X-chromosoom.
Tenslotte werden de cellen in het lab opgekweekt in een omgeving die de omstandigheden in de eierstok van een muis nabootsen. Toen de eicellen werden bevrucht met normaal sperma, ontstonden er zo’n 600 embryo’s, die werden geïmplanteerd in surrogaatmuizen. Er werden zeven babymuizen geboren.
Eerder zijn wetenschappers er al in geslaagd via een reeks ingewikkelde stappen muizen te kweken die technisch gezien twee biologische vaders hadden. Dit gebeurde o.a. door middel van genetische technologie waarbij het DNA van de muizen werd veranderd. Dit is echter de eerste keer dat levensvatbare eicellen zijn gekweekt uit mannelijke cellen.
Niet alleen voor homostellen
Volgens de onderzoekers zou de techniek op langere termijn niet alleen uitkomst kunnen bieden voor homostellen, maar ook te gebruiken zijn voor de behandeling van ernstige vormen van onvruchtbaarheid, zoals het syndroom van Turner bij vrouwen, waarbij één kopie van het X-chromosoom geheel of gedeeltelijk ontbreekt.
The Guardian meldt echter dat verschillende vakgenoten zich afvragen of de techniek wel zo eenvoudig op menselijke cellen kan worden overgebracht.
Menselijke cellen hebben een veel langere kweekperiode nodig om een rijpe eicel te produceren, wat de kans kan vergroten dat de cellen ongewenste genetische veranderingen ondergaan, zeggen de critici.
Toch willen de Japanse wetenschappers proberen hun succes te herhalen met menselijke cellen. De optimistische boodschap van Hayashi is dat het mogelijk moet zijn om de komende tien jaar een levensvatbare menselijke eicel te maken uit een mannelijke huidcel.