Welk deel van de zoogdieren leeft nog in het wild?

Er zijn steeds meer mensen en gehouden dieren, en populaties wilde dieren nemen juist af. Welk deel van de zoogdierenbevolking bestaat tegenwoordig uit wilde zoogdieren?

© Shutterstock

Een wetenschappelijk artikel toonde in februari 2023 aan dat slechts 6 procent van alle zoogdieren in het wild leeft – mensen en vee zijn goed voor de overige 94 procent.

De studie werd uitgevoerd door een Israëlisch team onder leiding van Lior Greenspoon, promovendus biosfeermodellering aan het Weizmann Institute of Science in Rehovot.

Samen met tien andere onderzoekers heeft ze tellingen van honderden zoogdiersoorten geanalyseerd en een wiskundig model gebouwd dat het aantal individuen van wilde soorten die moeilijk te tellen zijn kan voorspellen.

Vooral veel vee

De grote aantallen individuen van zoogdiersoorten werden vervolgens omgerekend tot biomassa, ofwel gewicht. Zo staat een olifant van vijf ton gelijk aan 250.000 huismuizen van 20 gram.

Uit de berekeningen bleek dat alle wilde zoogdieren samen 60 megaton wegen, ofwel 60 miljoen ton. Dit is echter een nogal ruwe schatting, want het zou ook ergens tussen de 33 megaton of 118 megaton kunnen zijn.

Ter vergelijking: de 8 miljard mensen in de wereld wegen samen 390 megaton en al ons vee 630 megaton.

Planten wegen het meest

Dit brengt het totale gewicht van alle zoogdieren ter wereld op 980 megaton.

Dit is echter niets vergeleken met het gewicht van de hele biosfeer (alle levende wezens) – planten, schimmels, bacteriën, reptielen, amfibieën, vissen en vogels.

Steeds meer gedomesticeerde dieren

Olifanten en blauwe vinvissen zijn gigantisch, maar hun gewicht maakt slechts een fractie uit van de totale zoogdierenbiomassa van 980 megaton. De mens en veedieren zijn de grootste boosdoeners.

© Claus Lunau

De mens domineert

De mens (rood) is met 390 megaton, verdeeld over ongeveer acht miljard individuen, de zwaarste zoogdiersoort op aarde. Op wereldniveau domineert de veestapel, waaronder koeien, met 630 megaton (oranje).

© Claus Lunau

Een fractie bestaat uit landdieren

Slechts 2 procent van de totale biomassa bestaat uit wilde landzoogdieren. De groep wordt gedomineerd door hoefdieren, terwijl de 50.000 olifanten ook een aanzienlijk deel uitmaken doordat elk individu zo zwaar is.

© Claus Lunau

Veel wilde dieren in de zee

4 procent van de totale biomassa bestaat uit wilde zeezoogdieren. Baleinwalvissen zijn de zwaarste groep, gevolgd door potvissen en zeehonden, terwijl bijvoorbeeld ijsberen en zeeotters een verwaarloosbaar gewicht hebben.

In 2018 concludeerden andere Israëlische wetenschappers dat het gewicht van de totale biosfeer ongeveer 1,1 teraton of 1.100.000 megaton is, vooral dankzij de vele planten.

1.100.000 megaton is ruim 1000 keer zo veel biomassa als alle zoogdieren samen.