Wanneer is het een storm?
In de volksmond wordt een krachtige wind al een storm genoemd, maar volgens de normen van het KNMI stormt het pas bij windkracht 9.
Binnen een lagedrukgebied komen er daarbij windsnelheden voor van 20,8 tot 24,4 m/s. Bij een zware storm waait het met 24,5 tot 28,4 m/s en een zeer zware storm kent snelheden van 28,5 tot 32,6 m/s. Daarboven, vanaf windkracht 12, spreken we van een orkaan.
Door zijn hoge windsnelheid richt een storm grote vernielingen aan aan gebouwen en in de natuur.
Hoe ontstaat een storm?
Een storm begint als een storing in de zone die warme van koude lucht scheidt. Het front is constant in beweging, en warme lucht wordt omhoog gestuwd terwijl de druk vlak bij het oppervlak daalt. Met die drukdaling komt er meer beweging rond het centrum van het lagedrukgebied, en uiteindelijk ontstaat er zo een evenwicht tussen de drukkrachten van het lagedrukgebied en de corioliskracht, die alle beweging op ons halfrond naar rechts trekt.
Boven in de troposfeer is er een vergelijkbaar proces, waarbij er in de koude luchtmassa een lagedrukzone ontstaat. Daardoor trekt de koude lucht harder naar de warme, zodat het proces rond het lagedrukgebied versterkt wordt. En zolang het proces niet wordt verstoord door andere meteorologische systemen, versterkt het zichzelf dus en haalt het zijn energie uit de onbalans tussen koude en warme lucht.
Stormen ontstaan vooral in het najaar als er een sterk lagedrukgebied vanuit de Atlantische Oceaan over Noord-Europa trekt en op warme lucht uit Zuid-Europa botst.
De krachtigste wind komt vaak voor in de felle regen-, hagel- of onweersbuien van het koudefront, of in het kielzog van de koude lucht. In extreme gevallen, waarbij de windsnelheden een orkaankracht bereiken, worden de hoogste windsnelheden gemeten in de warme lucht vlak voor het koudefront, met een extra krachtige wind op een paar honderd kilometer afstand van het centrum van het lagedrukgebied.
Wat is de schaal van Beaufort?
De schaal van Beaufort is opgedeeld in 13 verschillende windkrachten. Hij is vernoemd naar Francis Beaufort die in 1805 de schaal opstelde.
De schaal is empirisch vastgesteld. Hij werd oorspronkelijk bedacht vanuit het effect dat de wind op de zeilen van het fregat van Beaufort had, waarbij 12 betekende dat alle zeilen bol stonden. Sindsdien hebben anderen windsnelheden aan de schaal van Beaufort toegevoegd.
De windkracht op de schaal van Beaufort geeft de kracht aan die de wind boven land of op zee kan hebben.
Op de schaal van Beaufort heeft een storm windkracht 10. Windkracht 10 betekent een windsnelheid van tussen de 24,5-28,4 m/s, en een krachtige storm met windkracht 11 heeft een windsnelheid van 28,5-32,6 m/s.
De schaal van Beaufort toont aan welke invloed de wind heeft op het land en de zee. Bij een storm ontstaan er enorme golven en het zicht verslechtert door het opstuivende schuim.
Bij windkracht 10-11 op de schaal van Beaufort wordt er op het vasteland veel schade aangericht. Aan huizen en bomen bijvoorbeeld. Als je de schaal volgt, dan zie je op het water dat er enorme golven zijn en de zeespiegel door het schuim bijna helemaal wit is.
Namenlijsten rouleren tussen gebieden
Voor gebieden waar veel stormen of orkanen voorkomen, heeft de WMO (World Meteorlogical Organization) een officiële, alfabetische lijst opgesteld met afwisselend jongens- en meisjesnamen.
Er bestaan meerdere lijsten, die tussen verschillende gebieden rouleren. Elke lijst wordt om de zes jaar opnieuw gebruikt, zodat de namen terugkomen. Heeft de storm een bijzonder heftig en destructief karakter, dan wordt de naam niet nogmaals gebruikt en wordt hij van de lijst gehaald.