De lucht koelt af naarmate je hoger komt doordat hij uitzet.
De bewegingsenergie in de luchtmoleculen – dus dat wat we als temperatuur ervaren – moet dan een groter volume beslaan.
Het gevolg is dat de luchtmoleculen minder vaak met elkaar en objecten in de omgeving botsen. Dat leidt tot een lagere temperatuur.
De lucht zet uit op grotere hoogten doordat de luchtdruk afneemt.
Dat gebeurt doordat de hoeveelheid lucht die boven een bepaald punt in de atmosfeer ligt, minder wordt naarmate je hoger komt. Het gewicht van de bovenliggende luchtmassa bepaalt de luchtdruk.
Lucht is kouder in de hogere luchtlagen
Op hoogte wordt de afstand tussen de luchtmoleculen groter, waardoor de temperatuur daalt. Dus hoe hoger de lucht, des te meer hij uitzet en afkoelt. Omgekeerd wordt de lucht dichter en warmer naarmate hij dichter bij de aardbodem komt.
Koude lucht rolt naar beneden
De warme lucht bevindt zich echter niet altijd onder. Zo koelt de lucht in een heldere nacht juist af aan de grond doordat de aarde – niet gehinderd door wolken – zijn warmte-energie uitstraalt.
Doordat die koele lucht dezelfde druk heeft als de lucht eromheen, blijft hij aan de grond.
Meteorologen zeggen dat koude lucht naar lage gebieden in het landschap ‘rolt’, waar het wel een paar graden kouder kan zijn dan boven op een heuvel in de buurt.