Waren er vóór de mens al beschavingen op aarde?
In de serie Doctor Who komen intelligente reptielen voor uit het Siluur, een tijdperk op aarde van circa 430 miljoen jaar geleden. Zouden we nu nog sporen van zo’n beschaving kunnen vinden?
Als de mens verdween, zouden de steden na tien jaar worden overgenomen door planten.
Het is niet uit te sluiten dat de aarde eerder een hoogstaande beschaving heeft gekend op het niveau van de onze.
Als er bijvoorbeeld zo’n beschaving bestond in het Siluur, 430 miljoen jaar geleden, zouden vrijwel alle sporen daarvan zijn verdwenen.
De kans om fossielen te vinden van een zo oude intelligente soort is extreem klein.
Uit de tijd van de dinosaurussen hebben we maar 2000 redelijk intacte fossielen, verdeeld over relatief weinig soorten en over 170 miljoen jaar.
Bronzen beelden gaan lang mee
Daarbij wordt bijna alles wat een beschaving produceert al snel afgebroken. Beton verbrokkelt, ijzer roest en textiel rot weg.
Slechts een aantal materialen blijft miljoenen jaren bestaan, brons bijvoorbeeld. Een standbeeld als De Dokwerker in Amsterdam zal daardoor langer overleven dan de rest van de onze hoofdstad.
Hagedissen zouden onvindbaar zijn
In de BBC-cultserie Doctor Who komt een aardse beschaving van hagedisachtige wezens voor uit het Siluur, zo’n 430 miljoen jaar terug. Hun bestaan zou nu nauwelijks aan te tonen zijn.
Bovendien wordt het aardoppervlak continu omgewoeld door geologische krachten. Gebieden slijten af en oppervlakken worden als zand en klei naar zee gespoeld.
Ook kan de bodem bedolven worden onder nieuwe aardlagen. Het oudste bewaarde aardoppervlak is nu de Negevwoestijn in Israël, die ‘maar’ 1,8 miljoen jaar oud is. Fysieke sporen zullen dus nauwelijks te vinden zijn.
De uitgebreidste geologische dataset van het verleden komt van boringen in de zeebodem. Die gaven ons al informatie over allerlei klimaatveranderingen van vroeger.
De opwarming van de aarde en de naweeën van onze CO2-uitstoot zullen behoren tot de langst blijvende tekenen van onze beschaving.
Maar doordat de zeebodem als gevolg van platentektoniek constant wordt opgebouwd en verwoest, is de oudste zeebodem op aarde niet meer dan 170 miljoen jaar oud.
Sporen van de mens zouden snel verdwijnen
Jaar 1:
Asfalt barst, tunnels lopen vol met water en kernreactoren beginnen te smelten.
Jaar 10:
Bomen en planten nemen de steden over, stijgend grondwater vormt nieuwe meren en rivieren, gebouwen brokkelen af.
Jaar 100:
Daken en muren storten in, bruggen begeven het en alle steden zijn volledig overwoekerd door bossen.
Jaar 1000:
Gebouwen en vaartuigen van metaal zijn weggeroest. De natuur kent geen chemische vervuiling meer.
Jaar 10.000:
De laatste bouwwerken verdwijnen en ecosystemen vinden een nieuwe balans zonder Homo sapiens.
Jaar 100.000:
Het CO2-niveau in de atmosfeer en de temperatuur op aarde zijn hersteld. Het is alsof we er nooit zijn geweest.