Kim Taylor/NaturePL

Waarom zoemen insecten?

Aan het geluid van zoemende insecten kun je horen dat het zomer is. Maar hoe maken insecten die geluiden, en waardoor verschillen ze?

De meeste vliegende insecten zoemen als ze hun vleugels bewegen. Bij sommige soorten verspreiden de trillingen zich door het hele lijf, waardoor het uitwendige skelet van het insect meetrilt en het geluid versterkt.

Kleine insecten als dansende muggen slaan tot 1000 keer per seconde met hun vleugels en zenden het hoogste geluid uit. Maar het geluid van grote insecten is dieper en krachtiger, zoals van de Europese hoornaar, die maar 100 keer per seconde met zijn vleugels slaat.

Meestal hebben insecten geen bedoeling met hun gezoem, maar sprinkhanen en cicaden wel.

Sommige insecten kunnen de frequentie van hun vleugelslag echter regelen en maken actief gebruik van geluid.

Onschuldige vlieg zoemt als een bij

Van zweefvliegen weten we al lang dat hun gele en zwarte bijenstrepen roofdieren om de tuin leiden, en in 2016 ontdekten biologen van de Britse universiteit van Leeds dat deze insecten nog listiger zijn.

Door analyse van 13 soorten zweefvliegen en negen soorten wespen en bijen toonden ze aan dat zweefvliegen die zich bedreigd voelen hun normale gezoem vervangen door precies het geluid dat een boze hommel uitzendt.

De meest virtuoze insecten

De geluidsspecialisten onder de insecten gebruiken verschillende lichaamsdelen als instrument.

© Shutterstock

1. Cicade trommelt

Cicaden brengen hun slaapverstorende geluiden voort met behulp van twee gewelfde huidplaten. Als speciale spieren die in beweging zetten, trillen ze als trommelvellen.

© Shutterstock

2. Sprinkhaan is violist

De sprinkhaan wrijft zijn dijbenen tegen de rand van zijn dekvleugels om geluid te maken. Bij veel soorten is het strijkconcert echter zo hoog dat je het bijna niet hoort.

© Shutterstock

3. Krekel speelt op de zaag

De krekel wrijft zijn dekvleugels, die kartelranden hebben, tegen elkaar, met als gevolg het geluid van een zingende zaag. De mannetjes zagen er vooral op los na een geslaagde paring.