Supervulkaan Yellowstone put energie uit gezonken plaat

Gesteente raakt verhit en komt onder Yellowstone terecht doordat een oude tektonische plaat op weg naar het binnenste van de aarde de bodem stuk trekt.

© SHUTTERSTOCK

De gigantische supervulkaan onder het nationale park Yellowstone in de VS wordt aangezwengeld door andere geologische krachten dan tot nu toe gedacht.

Dat blijkt uit nieuwe computersimulaties.

Tot voor kort dachten wetenschappers dat de bron van de supervulkaan een hotspot was: een magmakanaal dat helemaal doorloopt tot het binnenste van de aarde.

Zo is de vulkanischeactiviteit op Hawaï te wijten aan een hotspot. De hele eilandengroep is zelfs ontstaan door vulkaanuitbarstingen. Omdat de Pacifische Plaat naar het oosten opschuift, wordt er bij elke uitbarsting een nieuw eiland gevormd.

Hotspot nooit gevonden

Aan het oppervlak lijkt het alsof ook de supervulkaan van Yellowstone gedurende miljoenen jaren is opgeschoven, maar het is nooit gelukt om de hotspot met behulp van seismografische metingen op te sporen.

Uit nieuwe computersimulaties van geologen van de University of Illinois blijkt waarom niet: er is geen hotspot. Een andere theorie sluit beter aan bij de seismologische gegevens.

Volgens de onderzoekers is de bron van de vulkaan een oude tektonische plaat die 200 miljoen jaar geleden onder de Noord-Amerikaanse Plaat werd gedrukt.

Op weg door de aardmantel trekt deze plaat, de Farallonplaat genoemd, een tweede plaat met zich mee de diepte in: de kleine Juan de Fuca-plaat.

Magma uit de mantel wordt meegesleurd naar het oosten, en dit magma kan tussen de brokstukken van de Juan de Fuca-plaat door sijpelen en kolossale vulkaanuitbarstingen veroorzaken.

Een supervulkaan kan wel 1000 kubieke kilometer as uitspuwen tijdens een uitbarsting.

De vulkaan onder Yellowstone liet 640.000 jaar geleden voor het laatst zijn tanden zien. Toen vloog de hele top eraf en werd Noord-Amerika bedolven onder 330 kubieke kilometer as.

Magma hoopt zich op onder supervulkaan

De kleine Juan de Fuca-plaat wordt de diepte in gesleurd door een oude tektonische plaat. Tussen de brokstukken komt magma naar boven.