Duik in de supervulkanen op aarde

Het ziedt, bubbelt en spuit in nationaal park Yellowstone in de VS. Het park ligt boven op een van de 27 supervulkanen die de wereld rijk is en die continenten onder de as kunnen bedelven en hele landen wegvagen. Met onze interactieve wereldkaart krijg je een overzicht van de supervulkanen op aarde.

De kracht van een vulkaanuitbarsting wordt aangegeven op de VEI (volcano explosivity index), vergelijkbaar met de bekendere Schaal van Richter voor aardbevingen.

Bij VEI 0 stroomt magma rustig weg, zonder explosies en asvorming. Dergelijke uitbarstingen vinden geregeld plaats op Hawaï.

Een VEI 8-uitbarsting daarentegen is ‘megakolossaal’: een wereldramp, waarbij meer dan 1000 kubieke kilometer magma de lucht in gaat en een minstens 25 kilometer hoge aszuil vormt, die de aarde tientallen jaren in het donker kan hullen, de temperatuur wereldwijd kan laten dalen en halve continenten onder de as kan bedelven.

Taupo had laatste superuitbarsting

De laatste keer dat de aarde werd getroffen door een VEI 8-uitbarsting was 26.500 jaar geleden, toen de Taupo op het Noordereiland van Nieuw-Zeeland enorme hoeveelheden as uitspuwde, die neerdaalde als een 200 meter dikke deken rond de vulkaan. Meer dan 1000 kilometer verderop was de laag nog altijd 18 centimeter dik.

Om door te gaan voor supervulkaan moet een vulkaan ooit het vermogen hebben gehad om uit te barsten met een kracht van 7 of 8 op de VEI-schaal.

Een voorbeeld van een VEI 7-uitbarsting is de Tambora in Indonesië, die in 1815 zo veel zwavel en as de atmosfeer in stuurde dat de temperatuur op het noordelijk halfrond flink daalde. 1816 werd dan ook bekend als ‘het jaar zonder zomer’ – en in augustus sneeuwde het in Londen.

Vaak steken supervulkanen maar mager af bij andere vulkanenin het terrein. De uitbarstingen zijn namelijk zo heftig dat ze zichzelf opblazen, waarna er alleen een kratermeer achterblijft.

Ga mee op een rondleiding langs de supervulkanen op aarde in de interactieve tabel hieronder.