Paleontologen vinden langste dinosaurusnek tot nu toe

Een fossiel uit China zou een zes keer zo lange nek hebben gehad als een giraf. Dat is de langste nek die we kennen.

Mamenchisaurus sinocanadorum illustratie

Op deze illustratie zie je de gigantische, 15,1 meter lange nek van Mamenchisaurus sinocanadorum. Het dier leefde zo’n 162 miljoen jaar geleden op aarde, in wat nu een regio in het noordwesten van China is.

© Júlia d Oliveira

De sauropoden zijn met hun lange nek iconische dinosauriërs.

In de loop der jaren vestigde de ene na de andere sauropode een nieuw record voor de neklengte van deze reusachtige dieren.

Nu is het record weer gebroken, deze keer door een Chinese langnek.

Een team onderzoekers van het Natural History Museum in Groot-Brittannië en de Stony Brook University in de VS heeft een reeks fossielen geanalyseerd.

De resultaten zijn te lezen in het tijdschrift Systematic Palaeontology.

Nieuwe recordhouder

De sauropode kreeg de naam Mamenchisaurus sinocanadorum. Hij zwierf 162 miljoen jaar geleden over de vlakten van wat nu de autonome regio Xinjiang in het noordwesten van China is.

Zijn nek stak 15,1 meter de lucht in, waarmee dit voor zover bekend het dier met de langste nek in de geschiedenis van de aarde is.

Dankzij hun nek konden sauropoden aan voedsel komen op plekken die voor andere soorten ontoegankelijk waren, wat er tegelijk voor zorgde dat ze hun nek voortdurend konden ontwikkelen.

De onderzoekers denken ook dat de nek dankzij het grotere oppervlak kan hebben geholpen om overtollige lichaamswarmte af te voeren, net zoals de oren van olifanten dat doen.

Met een nek van 15 meter zou een speciale constructie van de nekwervels nodig zijn geweest.

Net als andere sauropoden had Mamenchisaurus sinocanadorum een complex ademhalingssysteem, met niet alleen longen, maar ook een groot aantal ballonachtige luchtzakken.

Mamenchisaurus sinocanadorum kaak

De onderzoekers analyseerden onder andere deze kaak opnieuw. Die is onderdeel van een kleinere vondst uit 1987, die nu te zien is in het Natural History Museum in Londen.

© Natural History Museum

Deze luchtzakken waren verbonden met de longen en luchtpijp en zaten in de hals, borst en buik van de dinosaurus.

Hierdoor kon hij in zijn botten ademen, wat hielp om de gigantische nek omhoog te houden.

De nek werd echter slechts in een hoek van 20 tot 30 graden opgeheven, waardoor de kop 7,5 tot 10 meter boven de grond uitkwam.

Vergeleken met verwanten

Het kan een uitdaging zijn om de fossielen van sauropoden te bestuderen, omdat ze door hun omvang niet snel in hun geheel fossiliseren. Daardoor worden fossielen van sauropoden vaak in kleinere delen gevonden.

De onderzoekers werken dus met een incomplete puzzel, waardoor het ook moeilijk is om de exacte lengte van de nek van de sauropode te bepalen.

In 1987 werden er fossielen van Mamenchisaurus sinocanadorum gevonden, maar dit waren slechts een paar botten van de nek en de schedel.

Destijds konden de paleontologen niet achterhalen hoe lang de dinosaurus was geweest. Daarom zijn de fossielen nu opnieuw geanalyseerd met nieuwe technieken en apparatuur.

Mamenchisaurus sinocanadorum vergelijking

Onderaan zie je Mamenchisaurus sinocanadorum en erboven zijn naaste verwant Xinjiangtitan shanshanesis. Door de evolutionaire ontwikkeling van Xinjiangtitan shanshanesis te vergelijken met die van Mamenchisaurus sinocanadorum, konden de onderzoekers de neklengte van de kolos berekenen. De wit getekende botten zijn de resten die de onderzoekers hebben weten te vinden.

© Andrew Moore

Om de lengte van Mamenchisaurus sinocanadorum te achterhalen, analyseerden de onderzoekers de stamboom van de soort om de evolutionaire omstandigheden in het skelet van de kolos te berekenen en zo tot de meest waarschijnlijke afmetingen te komen.

Ze gebruikten onder andere de in 2012 ontdekte verwant Xinjiangtitan shanshanesis, die met 13,4 meter de op een na langste nek heeft.

Behalve de lengte berekenden de onderzoekers dat Mamenchisaurus sinocanadorum 18 nekwervels had.

Een CT-scan van de ruggenwervels bracht aan het licht dat 77 procent van het botvolume van de nekwervels uit lucht bestond, wat ze lichter maakte.

Ten slotte had Mamenchisaurus sinocanadorum 4 meter lange ribben aan weerszijden van zijn nek, die bescherming boden tegen letsel.