De bezoekers van het strand bij een vissersplaatsje zo’n 160 kilometer ten zuidoosten van Kaapstad zagen opeens iets onverwachts.
Minstens 19 dode gevlekte zevenkieuwshaaien waren aangespoeld met duidelijke bijtwonden aan hun borstvinnen en opvallende verwondingen op andere plekken. Dat schrijft de wetenschappelijke website Live Science.
Het zeekerkhof trok de aandacht van de media en en van onderzoekers, die wel een idee hadden wie er achter het bloedbad zaten. Een van hen was zeebioloog Alison Kock van South African National Parks.
Ze plaatste foto’s van een van de dode haaien op Twitter en wees ook de vermoedelijke daders aan: een berucht orkatweetal, die Port en Starboard zijn gedoopt.
Dezelfde twee orka’s worden genoemd in een bericht van Marine Dynamics, waarin staat dat het duo kort voor de ontdekking van de dode haaien werd gespot door onderzoekers op een van de boten van de organisatie.
Zij zagen de orka’s twee uur lang herhaaldelijk op en neer duiken op dezelfde plek, om uiteindelijk te verdwijnen.
Aanvallen met chirurgische precisie
Alison Towner is een in haaien gespecialiseerde bioloog van de Dyer Island Conservation Trust en leidt al jaren het onderzoek naar de orka-aanvallen op haaien in dit gebied. Ze was ook betrokken bij het onderzoek op de aangespoelde haaien en herkende de verwondingen.
‘De dode haaien zijn opengereten bij het bekken, op hun borstvinnen zijn sporen van orkatanden te zien en hun lever ontbreekt,’ vertelt ze aan persbureau AFP.
In maart 2019 hebben wetenschappers voor het eerst vastgelegd hoe het eruitziet als zo’n 50 orka’s hun krachten bundelen om het grootste dier ter wereld, de blauwe vinvis, te doden. Bekijk de video hier:
Het is lang niet de eerste keer dat de twee orka’s een ravage aanrichten in het gebied. In 2017 doodde het tweetal bijvoorbeeld acht witte haaien. Bij zeven ervan was de lever met dezelfde chirurgische precisie verwijderd als in dit geval.
In 2022 publiceerden onderzoekers een studie waaruit blijkt dat de witte haai voor langere tijd uit het gebied is weggetrokken omdat de twee orka’s hier jagen.
Zo jaagt de orka
School vis verandert in een buffet
Door bellen te blazen en met hun staart naar scholen vissen te spatten, drijven orka’s de vissen tot een bal bijeen. Vervolgens plukken de orka’s de vissen op hun dooie akkertje uit de school.
Zeehondenvlot gaat eraan
Als een orka een zeehond op een ijsschots ziet, valt hij het vlot van de prooi aan. Het roofdier verplettert de ijsschots met zijn snuit, waardoor de zeehond in het water valt.
Orka werpt zich aan wal
Zelfs aan wal zijn zeehonden en zeeleeuwen niet veilig voor de orka. De orka staat erom bekend dat hij zich aan land werpt om zijn tanden te zetten in zeeleeuwen en zeehonden die daar rusten.
Het lijkt misschien vreemd, maar het is geen toeval dat de grote dolfijnen het puur op de lever van de haaien hebben voorzien en de rest achterlaten om weg te rotten, leggen de onderzoekers uit.
Ten eerste is de lever van haaien enorm groot: meer dan 5 procent van het totale lichaamsgewicht. Ten tweede zit dit orgaan boordevol vitaminen en voedzame olie.
Bovendien is de lever heel makkelijk te pakken te krijgen voor de hongerige tandwalvissen.
In tegenstelling tot andere vissen hebben haaien (en andere kraakbeenvissen zoals roggen) geen met lucht gevulde zwemblaas om hun drijfvermogen te regelen. In plaats daarvan hebben ze hun enorme lever vol olie.
Olie heeft een kleinere dichtheid dan water. Daarom drijft de lever naar de oppervlakte als de haai wordt gedood, en zinkt hij niet zoals de andere organen naar de bodem.
Dit maakt de lever een makkelijkere maaltijd voor de orka’s.