70 meter hoge tsunami dreigt Noors dorp te verwoesten
Er zit een scheur in een Noorse berg. Als die zich uitbreidt en de berg het begeeft, zal een tsunami van 70 meter hoog recht op het Noorse dorpje Geiranger afkomen.
Er zit een 600 meter lange scheur in de Noorse berg Åknes, en die wordt steeds langer en dieper. Dat maakt de rots zo instabiel dat de hele berghelling op een gegeven moment in de fjord zal storten, 900 meter lager.
Wanneer de steenlawine plaatsvindt, zal er een enorme tsunami ontstaan, die alles op zijn pad zal wegvagen.
In de trailer van de Noorse rampenfilm The Wave uit 2015 kun je goed zien hoe het eraan toe zal gaan als een tsunami het plaatsje Geiranger wegvaagt.
Geologen houden de berg dan ook scherp in de gaten. Het is 's werelds best bewaakte potentiële natuurramp.
24-uursbewaking moet tsunami voorkomen
150 miljoen ton gesteente staat op het punt om de grootste natuurramp uit de Noorse geschiedenis te veroorzaken, waarbij het dorp Geiranger zal verdrinken.
Daarom wordt de berg dag en nacht bewaakt met gevoelige meetapparatuur. Zo hopen de geologen de levens van de 250 inwoners van Geiranger en van de duizenden toeristen die er steevast verblijven te redden.
Elk jaar bewonderen zo'n 700.000 toeristen de prachtige, maar levensgevaarlijke fjord, velen vanaf het dek van een cruiseschip. Foto: Fantefilm Fiksjon
De geologen hebben webcamera's, weerstations, seismische sensoren, geofoons, boorgaten, radars, meetstations, gps-apparatuur, lasers en telescoopstangen aangebracht.
Zo krijgen ze gegevens over allerlei factoren, van regen en wind tot diepe ondergrondse trillingen. De kleinste bewegingen van de berg worden geregistreerd.
Tsunami is onvermijdelijk
De dreiging van de berg Åknes roept een voor de hand liggende vraag op: is de ramp te voorkomen?
Het antwoord is nee – we kunnen hem hooguit uitstellen.
Uit nieuw onderzoek blijkt dat het zogeheten glijvlak, het deel van de berg dat het meest beweegt, boven de grondwaterspiegel ligt.
En dat is een probleem, want als de grondwaterspiegel stijgt doordat er veel neerslag valt, zal de Åknes nog instabieler worden.
10 minuten om aan tsunami te ontkomen
Een van de methoden om de ramp uit te stellen en het poreuze gesteente te stabiliseren is het constant oppompen van water uit het binnenste van de berg met behulp van grondwaterpompen, die het water in de fjord lozen.
Als de steenlawine eenmaal optreedt, hebben de inwoners van Geiranger maar weinig tijd om zich uit te voeten te maken. De tsunami die ontstaat als miljoenen tonnen gesteente en aarde in het water vallen, is in 10 minuten bij het dorp.
Gelukkig voor de dorpelingen is het echter waarschijnlijk dat ze een paar dagen van tevoren gewaarschuwd zullen worden voor de aanstaande ramp.
Tsunami is een gevolg van natuurlijke slijtage
De steenlawine van de Åknes is niet alleen onontkoombaar, maar ook geheel natuurlijk, want de berg slijt vanwege de bewegingen van de continentale platen. Lees het hele verhaal over de Noorse berg des doods in ons artikel: