Krachtige aardbevingen ontstaan als de spanning uit de tektonische platen van de aardkorst vrijkomt.
De platen duwen constant tegen elkaar en de druk is het grootst waar twee platen op elkaar botsen. Dat is bijvoorbeeld het geval langs de westkust van Zuid-Amerika, waar de Nazcaplaat onder de Zuid-Amerikaanse Plaat komt.
De twee platen bewegen met 7 centimeter per jaar naar elkaar toe en bouwen de hele tijd spanningen op, die uiteindelijk resulteren in aardbevingen.
Onverwachte aardbevingen veroorzaken rampen
Peru ligt precies op de Zuid-Amerikaanse Plaat en krijgt daarom regelmatig te maken met krachtige aardbevingen.
Constante druk veroorzaakt schokken
1. Druk van de zeebodem
Krachtige aardbevingen komen vooral voor op plekken waar de zware zeebodemkorst tegen een lichtere plaat drukt. Dat gebeurt bijvoorbeeld bij delen van de westkust van Noord- en Zuid-Amerika.
2. Het continent wordt samengeperst
De druk dwingt de oceaanplaat onder de continentale plaat. De wrijvingsweerstand tussen de twee platen drukt op de continentale plaat, waardoor de energie zich ophoopt.
3. Beweging zorgt voor schokken
Als de energie in de samengeperste continentale platen te hoog wordt, krijgt de wrijvingsweerstand de overhand en ontstaat er een hevige druk tussen de twee platen, wat zorgt voor een aardbeving.
Elke vijf jaar krijgen de inwoners te maken met een aardbeving van meer dan 7,0 op de zogeheten momentmagnitudeschaal. De schaal is de opvolger van de schaal van Richter en geeft aan hoeveel energie er vrijkomt bij een aardbeving.
In Peru is de bevolking gewend aan trillingen, en de gebouwen zijn er ook naar gemaakt. Daarom is het aantal slachtoffers bij de meeste aardbevingen relatief laag – er kwamen bijvoorbeeld in mei 2019 maar twee mensen om bij een beving van 8,0.
Er kwamen 17.100 mensen om bij een hevige aardbeving in de Turkse stad Izmir in 1999.
In augustus 1999 eiste een onverwachte aardbeving van 7,6 in de Turkse stad Izmir echter wel 17.100 levens.
Klimaatverandering betekent meer aardbevingen
Er zullen meer aardbevingen komen naarmate de opwarming van de aarde zorgt voor steeds minder ijs en meer water, want dat verandert de druk in de aardkorst.
Vooral de randen van de continenten, zoals de westkust van Zuid-Amerika, zijn de klos, want de stijgende waterstand in de oceanen verhoogt de druk op de continentale plaat.
Dat kan ervoor zorgen dat de spanningen tussen die platen vaker vrij zullen komen, waardoor er zware aardbevingen ontstaan die anders slechts om de 20, 50 of 100 jaar voorkomen.