Wat wil het zeggen als een aardbeving 7,5 op de schaal van Richter is? Hoeveel is 7,5 als je het vergelijkt met andere aardbevingen? En hoe meet je dit eigenlijk?
Deze vragen worden altijd gesteld als er een aardbeving plaatsvindt.
Wat is de schaal van Richter?
De schaal van Richter wordt overal ter wereld gebruikt om aan te geven hoe groot en krachtig een aardbeving is. De schaal werd in 1935 opgesteld door de seismoloog Charles Francis Richter.
De schaal wordt gebruikt om aardbevingen op te delen aan de hand van de zogeheten ‘magnitude’, dat wil zeggen de kracht in verhouding tot andere aardbevingen. De schaal van Richter meet de sterkte van de trillingen om te bepalen hoe krachtig de aardbeving is.
Hoe is de schaal van Richter opgebouwd?
De schaal van Richter is een logaritmische schaal met het grondtal 10. Dat betekent dat een aardbeving met een kracht van 6 op de schaal van Richter 10 keer zo sterk is als een aardbeving met een kracht van 5. Een aardbeving van 7 is 100 keer zo krachtig als een aardbeving van 5, een beving van 8 is 1000 keer zo sterk, enzovoort.
Het cijfer op de schaal van Richter wordt bepaald door op een seismograaf de maximale uitslag af te lezen en die om te rekenen naar het cijfer dat een tweede seismograaf op 100 kilometer afstand van het epicentrum van de aardbeving zou aangeven.
Hoewel de schaal in de hele wereld bekend is, wordt voor onderzoek een nieuwere schaal gebruikt: de momentmagnitudeschaal. Deze meet de kracht van de aardbeving op basis van de energie die bij een aardbeving vrijkomt.
De sterkteaanduidingen lijken op die van de schaal van Richter, waardoor er voor leken weinig verschil is.
Schematisch seismogram geeft de schokken weer van een aardbeving die ver weg plaatsvindt. Er zit vertraging in het tijdstip waarop de golven van de beving de seismograaf bereiken, dit is afhankelijk van de afstand tot het epicentrum van de beving.
Heeft de schaal van Richter een grens?
De kracht van een aardbeving kent geen theoretisch maximum. Aardbevingen boven 9,5 worden echter als geofysisch onmogelijk beschouwd, omdat de spanningen al tot een ontlading komen voordat ze zo krachtig kunnen worden.
Tabel van de schaal van Richter
De schaal van Richter wordt vaak aangegeven met een rond getal en een decimaal. De schaal is als volgt opgedeeld:
- Magnitude 1-2: zwakke beving, zonder materiële schade. Mensen merken er zelden iets van.
- Magnitude 3: nog steeds een zwakke beving, maar met een hoeveelheid energie als van een blikseminslag.
- Magnitude 4: mensen kunnen deze beving voelen. Het is mogelijk dat er iets kapotgaat, er kan bijvoorbeeld pleister van de muren vallen.
- Magnitude 5: de trillingen zijn duidelijk te voelen. Schoorstenen en zwakke gebouwen ondervinden schade.
- Magnitude 6: de schokken kunnen grote schade aanrichten, gewone gebouwen lopen aanzienlijke schade op.
- Magnitude 7: krachtige beving met omvangrijke vernielingen. Zelfs stevige en sterke gebouwen lopen behoorlijke schade op.
- Magnitude 8: aardbevingsbestendige gebouwen lopen flinke schade op. Qua energie kun je deze beving vergelijken met het ontploffen van een grote atoombom.
- Magnitude 9: hevige, omvangrijke en totaal verwoestende beving.
De aardbeving in de Indische Oceaan in 2004 had een sterkte van 9,0 op de schaal van Richter. Dit had enorme gevolgen, omdat de beving in een dichtbevolkt gebied plaatsvond.
De grootste aardbeving ooit op de schaal van Richter
De krachtigste en grootste aardbeving ooit geregistreerd vond op 22 mei 1960 plaats voor de kust van Chili. Hij was rond 9,5 op de schaal van Richter.
Het epicentrum van de aardbeving lag 150 km buiten de kust. Omdat het gebied dunbevolkt was, stierven er 'maar' 6000 mensen als gevolg van de schokken en de daarop volgende tsunami. De tsunami rolde dwars over de Stille Oceaan en toen hij 22 uur later Japan bereikte, konden er nog eens 200 mensen aan de lijst met slachtoffers worden toegevoegd.
De aardbeving in 2004 in de Indische Oceaan had een sterkte van 9,0 op de schaal van Richter, dus hij was eigenlijk veel zwakker. Maar omdat de kusten van dit gebied zo dichtbevolkt waren, waren de gevolgen enorm en stierven er maar liefst 227.000 mensen.
Krachtige aardbevingen zijn zeldzaam
Zulke krachtige aardbevingen komen gelukkig zelden voor. Sinds 1900, het jaar dat werd begonnen aan het systematisch registreren van aardbevingen, vindt er gemiddeld minder dan één aardbeving per jaar plaats met een magnitude van meer dan 8,0 op de schaal van Richter.
Ter vergelijking: er zijn 150.000 aardbevingen per jaar met een magnitude tussen de 3,0 en 8,0 op de schaal van Richter.
Zuid-Europa heeft meer last van aardbevingen waarbij de schade groot is, omdat het dichter bij de breuk tussen de Afrikaanse en Euraziatische plaat ligt.