Microscopisch kleine microplasticdeeltjes zitten in tafelzout, huisstof, de lucht, schelpdieren, kraanwater en 90 procent van al het flessenwater.
Elke dag krijgen we er dus een grote hoeveelheid van binnen. Volgens recent onderzoek gaat het mogelijk om maar liefst 100.000 deeltjes per jaar per persoon.
Het onderzoek naar het effect van plastic op het menselijk lichaam staat nog in zijn kinderschoenen, en consensus is ver te zoeken. Maar er begint zich een patroon af te tekenen.
Plastic trekt gifstoffen aan als een spons
Plastic is op zich een inactieve stof die niet met het lichaam reageert. Maar bij de productie worden er vaak andere chemicaliën toegevoegd om het bijvoorbeeld te kleuren of soepel of hittebestendig te maken.
En in zee werkt plastic als een soort spons die vervuilende stoffen als zware metalen aantrekt. Deze giftige stoffen verzamelen zich rond microplasticdeeltjes in concentraties die tot 1.000.000 keer zo hoog liggen als in het omringende water.
Daarom is het moeilijk om het gezondheidseffect van microplastics te bepalen:
Microplastics kunnen dus stoffen vasthouden die giftig zijn voor organismen. Uit onderzoek van dieren is gebleken dat sommige soorten plastic via de luchtwegen of de maag in het bloed of het lymfevocht kunnen belanden, waardoor ze zich kunnen ophopen in organen en spierweefsel.
Onderzoekers maken zich dan ook zorgen dat de deeltjes in het lichaam achterblijven en infecties veroorzaken of langzaam gifstoffen loslaten die schade aanrichten.
Zo liet een onderzoek zien dat immuuncellen die in contact komen met microplastics drie keer zo snel afsterven als normaal.
Er is echter nog veel onderzoek nodig op dit gebied, en wetenschappers kunnen nog niet met zekerheid zeggen of microplastics schadelijk zijn voor het lichaam. Ze kunnen het op dit moment dus niet uitsluiten, want het is aangetoond dat plasticdeeltjes gifstoffen kunnen meevoeren en dat ze zich op termijn kunnen ophopen in organismen.
De hoeveelheid microplastics in de natuur belooft het komende decennium sterk te groeien: de plasticproductie neemt tot 2030 naar verwachting met 40 procent toe. Daarom riep de WHO vorig jaar op tot meer onderzoek op dit gebied.