Je kent het vast wel. Achter in de koelkast vind je een halve beschimmelde citroen of een pakje snijworst dat raar ruikt.
Na het eten schraap je een paar honderd gram overgebleven voedsel van je bord. Het eindigt allemaal als vuilnis, net als goedkope, in massa geproduceerde kleren die razendsnel slijten, de enorme hoeveelheden plastic afval en veel andere producten uit ons dagelijks leven.
Hoewel sommige soorten afval best te recyclen zijn of nieuwe producten kunnen vormen als frisdrankflesjes en bierblikjes, belandt het Europese afval nog vooral op de stortplaats of in de verbrandingsoven.
Maar zo hoeft het niet te zijn.
Voedselresten
20 procent van alle zuivelproducten, 30 procent van de granen en 45 procent van de groenten en fruit gaan rechtstreeks de vuilnisbak in.
1 op de 3 producten is verspild
Voedselverspilling is een van de grootste boosdoeners. Wereldwijd wordt circa 1/3 van het geproduceerde voedsel niet opgegeten, maar belandt het in de vuilnisbak en op de stortplaats.
Hier vergaat het organisch materiaal en brengt het het broeikasgas methaan voort, dat 25 keer zo krachtig is als CO2.
Bovendien stoten landbouwmachines en het vervoer naar de winkels CO2 uit.
De veeteelt heeft een grote invloed op het klimaat, omdat de dieren ruimte en voedsel nodig hebben. Daarom worden grote stukken land, zoals bossen, ontgonnen voor voedselproductie.
- Het probleem: Voedsel stoot veel broeikasgassen uit bij productie, vervoer en stort.
- Klimaatvoetafdruk: Circa 8% van de wereldwijde CO2-uitstoot.
- Zo verklein je je voetafdruk: Kijk voor het eten wat er nog in je koelkast ligt. Bedenk dat veel levensmiddelen ook na de datum op het etiket nog eetbaar zijn, maar pas op met bijvoorbeeld vis en vlees.
Bouwafval
Materialen voor nieuwbouw stoten CO2 uit tijdens de productie en brengen veel afval voort.
Bakstenen en stuc vervuilen het klimaat
Als je overweegt een nieuw huis te bouwen in plaats van een oud huis te kopen en op te knappen, denk er dan nog eens over na – doe het voor het klimaat.
De bouw is verantwoordelijk voor meer dan 35 procent van het afval in de EU, en levenscyclusanalyses tonen aan dat renoveren veel minder CO2 uitstoot dan nieuwbouw.
De bouw levert veel afval op door slordigheid, verkeerde berekeningen van de hoeveelheid materialen en restmateriaal, zoals ongebruikte stukken gipsplaat.
- Het probleem: De bouw brengt veel afval voort, waaronder bakstenen, beton en stuc.
- Klimaatvoetafdruk: 11% van de wereldwijde CO2-uitstoot.
- Zo verklein je je voetafdruk: Renoveren in plaats van nieuwbouw. Kies bouwmaterialen met een kleinere klimaatvoetafdruk – zoals hout, dat CO2 opslaat.
Textiel
De laatste 20 jaar zijn we meer kleren (stippellijn) gaan kopen, die we minder vaak dragen.
Je garderobe heeft een slecht geweten
In 15 jaar is de productie van kleding verdubbeld, maar in dezelfde periode zijn de consumenten hun T-shirts of jeans 40 procent minder lang gaan dragen.
Wel 73 procent van de kleren die we weggooien eindigt op de stort of in de verbrandingsoven, en nog geen procent wordt gerecycleerd. In totaal wordt naar schatting 92 miljoen ton kleding per jaar weggegooid.
Het punt is dat kleding vaak verschillende materialen bevat, zoals katoen met polyester of elasthaan. Daar komen nog ritsen en knopen bij, die het duur en omslachtig maken om de materialen te scheiden en te recyclen.
- Het probleem: Kleding wordt in massa goedkoop en van slechte kwaliteit geproduceerd en is moeilijk te recyclen.
- Klimaatvoetafdruk: 10% van de wereldwijde CO2-uitstoot.
- Zo verklein je je voetafdruk: Gebruik je kleren langer voor je ze weggooit en koop minder nieuwe kleren. Was kleding op 30 in plaats van 40 °C.
Plastic
Slechts 9 procent van ons plastic wordt gerecycleerd. De rest wordt verbrand of belandt in zee.
Flessen en verpakkingen overspoelen de natuur
Kunststoffen vind je in allerlei producten, van auto’s tot frisdrankflessen. Ze zijn er in verschillende chemische samenstellingen, al naargelang het plastic hard of zacht is.
ABS-plastic is bijvoorbeeld hard en wordt gebruikt voor legoblokjes, terwijl PET gebruikt wordt voor plastic flessen.
Plastic is een prima materiaal. Het is lichter dan glas en versplintert niet zo snel, waardoor het vervoer minder CO2 uitstoot.
Toch was de productie van plastic in 2015 goed voor 4,5% van de wereldwijde CO2-uitstoot, omdat het meeste wordt geproduceerd met elektriciteit uit fossiele brandstoffen als steenkool.
- Het probleem: Plastic is overal in ons leven, en de productie en het transport ervan stoten CO2 uit.
- Klimaatvoetafdruk: 4,5% van de wereldwijde CO2-uitstoot.
- Zo verklein je je voetafdruk: Gooi plastic zo mogelijk in de plasticbak voor hergebruik. Koop producten met recyclebare verpakking.