Ze helpen het klimaat en spelen een essentiële rol in elk ecosysteem. Toch weten we erg weinig over de eencellige organismen die protisten worden genoemd.
Daar wilde de winnaar van Nikon Small World in Motion, Fabian Weston, verandering in brengen met zijn video van protisten die in de darmen van termieten plantaardig materiaal als hout verwerken.
De protisten en hun gastheren worden gevoed door deze symbiose, waar de hele wereld profijt van heeft. Via de termietenpoep wordt er koolstof teruggegeven aan de aarde en wordt het opgeslagen in plaats van dat het als CO2 in de atmosfeer belandt. Als je bedenkt dat er voor elke mens ca. 450 kilo aan termieten is, is dit belangrijk werk.
Het maken van de video was een stevige uitdaging, want licht, zuurstof en kleine schommelingen in hun omgeving kunnen de insecten en de protisten fataal worden. Daarom brouwde de fotograaf een oplossing waarin de organismen eventjes konden leven. Dan legde hij met de microscoop het leven in de termietendarmen vast.
VIDEO – Tweede plaats: Gezwel groeit in reageerbuis
Met een mengcel van bepaalde bindweefselcellen (stromacellen) en kankercellen wisten wetenschappers van de universiteit van Californië het ontstaan van een kunstmatig menselijk microgezwel (blauw) vast te leggen.
Het mengsel zat in een oplossing met een constante doorstroming die een natuurlijk bloedvat nabootste (rood). Een microscopiecamera nam tien dagen lang elk kwartier een foto.
VIDEO – Derde plaats: Watervlooien krijgen jongen
De inzending die derde is geworden neemt ons mee naar de meestvoorkomende watervlo, Daphnia pulex. Deze watervlo is 5 millimeter lang, leeft tien tot 30 dagen en krijgt tussen de twee en 20 jongen.
De jongen zijn klonen van hun moeder en worden verwekt door parthenogenese (maagdelijke geboorte), zonder dat er bevruchting door een mannetje aan te pas komt.
VIDEO – Vierde plaats: Zenuwcellen in de bocht
De ontwikkeling van bepaalde zenuwcellen, axonen, wordt gevolgd na een scherpe bocht in het midden van een centraal zenuwstelsel, in dit geval langs de ruggengraat van een kip.
Bij alle hogere organismen als mensen zorgen gespecialiseerde cellen langs de middellijn ervoor dat de axonen aan beide kanten symmetrisch gevormd worden.
VIDEO – Vijfde plaats: Malariamug kwijlt parasieten
Onderzoekers van de Johns Hopkins Bloomberg School of Public Health hebben parasieten (rood) weten vast te leggen die uit de steeksnuit van een vrouwtjesmug komen.
Het speeksel bevat meer dan 100 eiwitten die de mug helpen bij het opzuigen van haar bloedmaaltje, dat ze nodig heeft om eitjes te kunnen leggen. Het geeft ziekten vrij spel door bloedvaten te verwijden en stolling tegen te gaan.
VIDEO – Geselecteerde finalist: Wormpje nooitgenoeg
Een soort ringworm heeft moeite met het verschalken van zijn tiende watervlo, hoewel hij flink zijn best doet. Zijn mond zuigt voedsel naar binnen.
VIDEO – Geselecteerde finalist: Beerdiertje toont spierballen
Met verschillende lichtbronnen belichtte en filmde een fotograaf de individuele spieren van een beerdiertje.
VIDEO – Geselecteerde finalist: Groeiend mos
Ruim tien dagen lang filmde een fotograaf hoe mos groeit en zich met behulp van draden over een groot oppervlak verspreidt.
VIDEO – Geselecteerde finalist: Hersencellen van ratten bouwen bruggen
Deze timelapsevideo volgt de vorming van zenuwcellen en hun verbindingen in het hersencentrum hippocampus van ratten.
VIDEO – Geselecteerde finalist: DNA sterft en deelt zich
Gekweekte mensencellen illustreren twee DNA-moleculen. Rechtsboven deelt het molecuul zich in tweeën, zoals bij een celdeling. Linksonder vergaat het molecuul.
Alle finalisten, en de winnaars van eerdere jaren, zijn te zien op de site van de wedstrijd.
