Kristallen zijn overal: in de natuur, in schoonheidsproducten – en zelfs in je mobiele telefoon.
Veel mensen associëren kristallen waarschijnlijk met de fonkelende stenen die je vindt in sieraden en op kleurrijke markten over de hele wereld.
Maar kristallen zoals kwarts worden ook gebruikt voor de microchips in je mobiele telefoon en computer.
De kristallen waarvan gezegd wordt dat ze helende eigenschappen hebben, komen vaak gewoon uit dezelfde mijn als de kristallen voor elektronica.
Leer hier over de chemie en magie van kristallen.
WAT ZIJN KRISTALLEN?
Kristal is een vaste stof gerangschikt in een herkenbare structuur.
Denk bijvoorbeeld aan het zout dat je op je ei strooit of de suiker in je koffie.
Zout is een ionisch kristal gevormd uit het mineraal haliet, terwijl suiker een moleculair kristal is dat bestaat uit suikermoleculen.
Her kan man se hvordan natriumklorid (bordsalt) danner en enkel kubisk struktur.
Naast ionische en moleculaire kristallen zijn er ook metallische kristallen en covalente kristallen.
Het bekendste covalente kristal is diamant, dat beschouwd wordt als het hardste materiaal op aarde.
Wat poreuze zoutkristallen en harde diamanten met elkaar gemeen hebben, is dat ze bestaan uit een bepaald geometrisch patroon: een kristalstelsel.
Er zijn zeven kristalstelsels:
- Triklien
- Monoklien
- Orthorombisch
- Trigonaal
- Tetragonaal
- Hexagonaal
- Kubisch
Krystaller er formet som geometriske mønstre. Her ser du de sju krystallstrukturene som finnes.
Hoe vormen kristallen zich?
Kristallen worden gevormd door kristallisatie.
Kristallen als diamant worden wel in laboratoria gemaakt, maar veruit de meeste ontstaan in de natuur.
Als een vloeistof afkoelt of verdampt, vormen de deeltjes in die vloeistof chemische verbindingen. Hierdoor ontstaan de patronen die we kennen als kristallen.
Terwijl zoutkristallen ontstaan wanneer water verdampt uit een zoute vloeistof, komen bergkristallen voort uit vloeibaar gesteente uit het binnenste van de aarde dat in de loop der tijd afkoelt.
VIDEO: Zo ziet het eruit als je het zout magnesiumsulfaat oplost in heet water. Als het water verder afkoelt, is er minder ruimte voor het opgeloste zout en begint de kristallisatie.
Kristallen kunnen gevormd worden uit elk van de 92 elementen die van nature op aarde voorkomen. Diamant komt bijvoorbeeld voort uit koolstof, en bergkristal uit silicium.
Bergkristal en amethist komen van siliciumdioxide (SiO2), ook bekend als kwarts. Dit mineraal komt overal in de aardkorst voor.
Mineralen uit de kern van de aarde vormen zo het heldere, transparante bergkristal en het delicate paarse amethist die tegenwoordig zo populair zijn.
WAAROM ZIJN KRISTALLEN ZO POPULAIR?
Kristallen hebben altijd de aandacht getrokken met hun kleurrijke schittering.
De oude Grieken en Egyptenaren tooiden zich met kristallen als amethist en fluoriet, net zoals wij dat tegenwoordig doen.
Sinds de jaren 1970 is de belangstelling voor kristallen echter gestaag toegenomen.
In deze periode verschenen er alternatieve therapieën die aan kristallen bepaalde energieën toeschreven die lichaam en geest zouden helpen. Het is echter niet wetenschappelijk bewezen dat kristallen helende eigenschappen hebben.
Tegelijkertijd groeide de newagebeweging en daarmee de belangstelling voor de spirituele eigenschappen van kristallen.
En de laatste jaren zijn kristallen steeds populairder geworden. De spirituele trend is in een stroomversnelling geraakt met alle aandacht die er is voor persoonlijke ontwikkeling.
De kristalindustrie is nu zelfs zo groot dat milieu- en mensenrechtenactivisten kritiek beginnen te leveren op de massale winning van de stenen.
WELKE KRISTALLEN ZIJN HET BEROEMDST?
Kristallen worden steeds vaker gebruikt in spirituele contexten. Elk kristal zou verschillende energieën hebben, die je ten goede kunnen komen als je zo’n steen hebt.
Naast de schoonheid worden kristallen dus ook gewaardeerd om de eigenschappen die ze bezitten.
Hier volgen de zeven populairste kristallen.
Rozenkwarts
Rozenkwarts is een kristal gevormd uit het mineraal kwarts. Rozenkwarts heeft een zeshoekig kristalstelsel.
Rozenkwarts wordt gezien als een symbool van liefde, harmonie en positieve energie. De roze steen zou daarom helpen tegen hartzeer en emotionele wrijvingen.
Bergkristal
Bergkristal wordt gevormd uit het mineraal kwarts en heeft een zeshoekig kristalstelsel. In tegenstelling tot rozenkwarts is bergkristal helder en kleurloos.
Van bergkristal wordt gezegd dat het goed is voor helderheid en overzicht, en de heldere steen zou ook het concentratievermogen versterken.
Amethist
Amethist wordt, net als bergkristal en rozenkwarts, gevormd uit het mineraal kwarts en heeft een zeshoekig kristalstelsel. De paarse kleur van amethist komt van bestraald ijzer.
Van de kleurrijke steen wordt gezegd dat hij helpt tegen onrust, slapeloosheid en emotionele uitdagingen.
Fluoriet
Fluoriet wordt gevormd uit calciumfluoride en heeft een kubisch kristalstelsel. Een bijzondere eigenschap van fluoriet is dat het vele kleuren kan hebben – maar vooral paars, blauw, groen en geel.
Fluoriet is ook een populair kristal vanwege zijn vermeende zuiverende, vernieuwende energieën.
Seleniet
Seleniet wordt gevormd uit het mineraal gips of calciumsulfaat dihydraat, en heeft een monoklien kristalstelsel.
De naam komt van het Griekse woord voor maansteen, omdat men vroeger dacht dat het kristal groeide en kromp met de fasen van de maan.
Seleniet zou zuiverende en kalmerende eigenschappen hebben, en wordt daarom gebruikt om ruimten vrij te maken van negatieve energieën.
Citrien
Citrien is een zeldzame variëteit van kwarts met een geelachtige kleur. Citrien wordt vaak verward met amethist, dat een warmtebehandeling heeft ondergaan.
Van het gele kristal wordt gezegd dat het positieve energieën bevordert, het zelfvertrouwen versterkt en helpt mentale uitdagingen te overwinnen.
Celestiet (celestine)
Celestiet is een blauwachtig kristal gevormd uit het gelijknamige mineraal. Celestiet heeft een orthorombisch kristalstelsel.
Celestiet zou je ondersteunen als je op zoek bent naar innerlijke harmonie en een grotere verbinding met het universum.
HOE WORDEN KRISTALLEN GEWONNEN?
Kristallen worden via mijnbouw uit de aarde opgediept.
Kristallen als kwarts worden bijvoorbeeld gewonnen in groeven, waarbij graafmachines zoals bulldozers de kristalafzettingen blootleggen.
Explosieven worden zelden gebruikt in kwartsmijnen, omdat ze de kristallen kunnen beschadigen.
Waar vind je kristallen?
Kristallen vind je overal op aarde – zelfs op de Nederlandse stranden of heidevelden.
Alle gesteenten bevatten kristallen, maar vele zijn zo klein dat we ze niet opmerken.
De grootste kwartsproducenten zijn China, Rusland en Japan. Maar Brazilië, Groot-Brittannië en Zuid-Afrika, en verschillende Europese landen hebben ook veel kwarts in de bodem.
Kvarts bruges i elektronik som ure, computere og mobiltelefoner.
De donkere kant van de kristalindustrie
Hoewel kristallen voor veel mensen een symbool zijn van vrede en harmonie, zijn dat niet altijd de woorden die de reis van kristallen van de aarde naar de winkel het beste beschrijven.
De kristalindustrie is verre van duurzaam.
Uit een studie blijkt bijvoorbeeld dat de winning van amethist en citrien in Brazilië en Tanzania het milieu en de mensenrechten zwaar onder druk zet.
Mijnbouw gaat vaak gepaard met ontbossing en explosies, wat negatieve gevolgen kan hebben voor het omringende milieu.
Er is ook een veiligheidsrisico verbonden aan mijnbouw, vooral in gebieden waar mijnbouw illegaal en dus ongecontroleerd is.
Een ander problematisch kristal is rozenkwarts. Het komt op veel plekken voor, maar op sommige plaatsen zijn mensen afhankelijk van de winning ervan.
Dit is het geval in Madagaskar, dat het moet hebben van de export van kristallen en edelstenen. Het probleem met deze groeiende industrie is dat veel mijnwerkers kinderen zijn.
DUURZAME KRISTALWINNING
Dus hoe voorkom je dat je slechte arbeidsomstandigheden, milieuvervuiling en kinderarbeid steunt als je kristallen koopt?
Weinig winkeliers zien met eigen ogen onder welke omstandigheden hun kristallen worden gedolven.
Het kan dus lastig zijn om te weten of de kristallen die je koopt, wel ethisch zijn geproduceerd.
In plaats van kristalbeurzen of kristalwinkels te bezoeken, kun je natuurlijk ook zelf naar kristallen gaan speuren – al moet je daar misschien een eindje voor reizen.
Vijf tips om je eigen kristallen te winnen:
- Onderzoek waar je kristallen kunt vinden. Bijvoorbeeld in eigen land – al moet je voor de mooiste exemplaren naar het buitenland.
- Neem een hamer, beitel, veiligheidsbril en beschermende kleding mee.
- Zoek uit welke kristallen je in het gebied kunt verwachten, zodat je ze beter kunt herkennen.
- Soms zijn kristallen te vinden in oude mijnen, maar vraag altijd toestemming voordat je je vondst mee naar huis neemt.
- Heb geduld en vergeet niet te genieten van de natuur om je heen!