Een van de grootste onzekerheden in voorspellingen van klimaatwetenschappers is wat er gaat gebeuren met het ijs op Antarctica als de temperaturen nog verder stijgen dan nu. Ze vermoeden dat vooral het ijs op West-Antarctica weg kan smelten, zoals dat al eerder is gebeurd.
De wetenschappers weten dat gesmolten ijs er in het laatste interglaciaal, het Eemien, toen de temperatuur nog een graad hoger was dan vandaag, voor zorgde dat de zeespiegel met zes tot negen meter steeg. Het nieuwe boorproject moet uitwijzen of dit kwam doordat het ijs op West-Antarctica was gesmolten.
Een ijskern uit de Hercules Dome kan ons vertellen of het ijs op West-Antarctica in het Eemien was weggesmolten.
Het Amerikaanse wetenschapsfonds National Science Foundation heeft drie miljoen dollar beschikbaar gesteld voor het project, dat zal worden uitgevoerd bij de Hercules Dome, zo'n 400 kilometer ten westen van de Zuidpool.
West-Antarctica was misschien wel open zee
Het grootste deel van de rotsbodem op West-Antarctica ligt ver onder de zeespiegel. Dat betekent dat er hier in het Eemien open zee was als er inderdaad geen ijs lag. In die tijd zou de Hercules Dome vrij dicht bij de kust hebben gelegen.
Of dat ook echt zo was, kunnen de wetenschappers aflezen aan de boorkern van 2,5 kilometer lang, waar in 2023 een begin mee wordt gemaakt.
Tijdens het Eemien, het laatste warme tijdperk zo’n 129.000-116.000 jaar geleden (het rode deel van de grafiek), lag de temperatuur een graad hoger dan de gemiddelde temperatuur van nu (witte stippelljn).
Door het natriumgehalte en de verhouding tussen verschillende isotopen van zuurstof te meten, kunnen ze zien of er in het Eemien, zo’n 129.000-116.000 jaar geleden, sprake was van een warm en vochtig kustklimaat bij de Hercules Dome.
Antarctica zonder ijs. De blauwe en groene gebieden liggen onder zeeniveau, dus als het ijs was weggesmolten, zou het grootste deel van West-Antarctica open zee zijn.
De onderzoekers van de University of Washington, die het project leiden, verwachten dat de ijskern ook kan aantonen hoe snel het smeltproces verliep. Hieruit zouden we kunnen afleiden hoeveel de zeespiegel de komende jaren gaat stijgen, als de temperatuur net zo hoog wordt als in het Eemien.
