Zomerzonnewende is langste dag van het jaar
Vanaf Woensdag 21 juni 2023 gaan we donkere tijden tegemoet, want dan is de zomerzonnewende op het noordelijk halfrond.
In Amsterdam duurt de dag dan maar liefst 16 uur, 48 minuten en 19 seconden. Tijdens de winterzonnewende, de kortste dag van het jaar, is de dag slechts 7 uur, 40 minuten en 40 seconden lang.
Al op de dag na de zomerwende krijgen we minder daglicht, maar dan gaat het om nog geen seconde.
Wat is de zomerzonnewende?
De zomerzonnewende op het noordelijk halfrond is het tijdstip dat de noordelijke as van de aarde het meest richting de zon helt, en daardoor het meeste daglicht ontvangt.
Het verschijnsel ontstaat doordat de aarde niet rechtop om de zon draait, maar 21,8 tot 24,4 graden scheef staat.
De hellingshoek van de aarde verandert in een cyclus van circa 40.000 jaar. Op dit moment is de hoek 23,44 graden.
De aarde draait onder een hoek om de zon. Bij de zomerzonnewende is de Noordpool zo ver mogelijk naar de zon gekeerd.
Tijdens de winterzonnewende staat de zon op zijn zuidelijkste positie aan de hemel. De twee tijdstippen dat de zon precies tussen beide uitersten in staat, worden equinox genoemd.
In maart valt de lente-equinox en in september de herfstequinox.
Hellingshoek van de aarde en baan om de zon
Vanwege de hellingshoek van de aarde verandert het tijdstip van de zonsopgang en de zonsondergang door het jaar heen. Het jaar wordt ingedeeld in vier perioden, die worden gemarkeerd door de vier zonnewendes: 1. Lente-equinox, 2. Zomerzonnewende, 3. Herfstequinox en 4. Winterzonnewende.
Wanneer is de zomerzonnewende?
Het tijdstip van de zonnewende valt in het jaar 2023 op 21 juni om 16.57 uur. Dit is de officiële zomerzonnewende.
De zomerzonnewende valt op het noordelijk halfrond altijd op 20 of 21 juni.
In 2024 is dat op 20 juni om 23.50 uur en in 2025 op 21 juni om 05.42 uur.
Stonehenge in Wiltshire in Engeland was lange tijd een mysterie, maar vandaag de dag denken de meeste geleerden dat de stenen iets te maken hebben met de zomerzonnewende en winterzonnewende. Tijdens beide zonnewenden lopen er rechte lijnen door het monument.
Drie minuten minder daglicht
Tot aan de winterzonnewende, die in 2022 op het noordelijk halfrond op 21 december valt, worden de dagen gemiddeld 3 minuten en 5 seconden korter.
In de tijd meteen na de zomerzonnewende neemt de daglengte het minst af, maar in september, rond de herfstequinox, krijgen we ruim vier minuten minder daglicht per dag.
De zonnewende vindt wereldwijd op hetzelfde tijdstip plaats, maar je moet natuurlijk wel rekening houden met tijdzones.
Terwijl we op het noordelijk halfrond na de zomerzonnewende kortere dagen tegemoet kunnen zien, is het omgekeerd op het zuidelijk halfrond. Hier valt de zonnewende in juni op de kortste dag van het jaar en gaan de dagen juist lengen.