*Fortitude*
Te streamen op HBO Max.
In Fortitude wordt de idylle van het gelijknamige stadje verstoord door gewelddadige ijsberen en mensen die besmet zijn met parasitaire wespenlarven.
Larven maken mensen gek
Wanneer een gemummificeerde mammoet opduikt uit de smeltende permafrost van de Noorse archipel Spitsbergen, komen prehistorische parasitaire wespenlarven vrij.
Er volgt een kettingreactie van gewelddadige gebeurtenissen, die de inwoners van de fictieve stad Fortitude, waaraan de serie zijn naam ontleent, treft.
De wespenlarven dragen een virus dat de eilandbewoners in moorddadige maniakken verandert als ze besmet zijn.
En wanneer de Engelse wetenschapper Vincent Rattrey in Fortitude aankomt om het kannibalisme van ijsberen te onderzoeken, ontdekt hij al snel dat de ijsberen niet alleen elkaar aanvallen, maar ook de bewoners.
Het scenario van hongerige ijsberen die elkaar opeten en zelfs mensen aanvallen komt regelrecht uit de werkelijkheid.
VIDEO: Bekijk de trailer van *Fortitude*
Het stadje Fortitude lijkt idyllisch, maar wanneer wespenlarven een reeks gewelddadige incidenten veroorzaken, blijkt dat de inwoners duistere geheimen herbergen.
De opwarming van de aarde is desastreus voor het leefgebied van ijsberen en hun toegang tot voedsel, zodat ijsberen steeds vaker hun eigen soortgenoten aanvallen en opeten.
Klimaatverandering dwingt ijsberen ook om te foerageren in bevolkte gebieden, met als gevolg meer aanvallen op mensen.
De oerlarven in Fortitude kwamen ook niet helemaal uit de lucht vallen. Er zijn talloze voorbeelden van wormen en larven die weer tot leven komen na het ontdooien van de permafrost waarin ze meer dan 40.000 jaar vastzaten.
En de natuur is rijk aan wespenlarven die hun slachtoffers in zombies veranderen als ze eenmaal besmet zijn.
De parasiet Toxoplasma gondii is zelfs berucht, omdat hij soms psychoses veroorzaakt bij geïnfecteerde mensen.
Het idee dat parasitaire wespen ons gek maken, is dus niet geheel ondenkbaar.
Wetenschappelijkheid: Acceptabel
De kannibalistische ijsberen en parasitaire oerwespen in Fortitude lijken rechtstreeks uit de griezeligste krochten van de wetenschap te komen, maar door overdrijving en dramatisering is de wetenschap wel wat dunnetjes.
*Snowpiercer*
Te streamen op Netflix.
De ‘chef gastvrijheid’ aan boord van de eeuwig rijdende trein in Snowpiercer, Melanie Cavill (Jennifer Connelly), in gesprek met de uitvinder van de trein, mr. Wilford (Sean Bean).
Trein raast rond de bevroren aarde
De aarde is één grote vriezer. Iedereen is dood – behalve de 3000 passagiers in een lange trein die steeds weer de aarde rondrijdt op een nooit eindigende reis, de enige manier om de temperatuur op peil te houden.
De eindeloze trein is het decor van de serie Snowpiercer, die begint zeven jaar nadat wetenschappers per ongeluk de hele planeet hebben laten bevriezen.
Snowpiercer zet een scifi-traditie voort die teruggaat tot Frankenstein uit 1818: als we de wetenschap gebruiken om voor God te spelen, roepen we onheil over onszelf af.
In de serie proberen wetenschappers de opwarming van de aarde af te remmen door kunstmatige stofwolken de atmosfeer in te sturen, maar de methode werkt te goed: de stofwolken blokkeren het licht van de zon bijna volledig, waardoor alles bevriest en de hele mensheid bijna wordt uitgeroeid.
Geo-engineering, zoals dat heet, wordt al gedaan, maar als we al aan zo’n wereldwijd experiment beginnen, krijgen we nooit een horrorscenario zoals in Snowpiercer.
VIDEO: Bekijk de trailer van *Snowpiercer*
*Snowpiercer* is gebaseerd op plausibele ideeën over het manipuleren van het klimaat op aarde, maar de wetenschap wordt overschaduwd door onrealistische scenario’s en technologieën.
De deeltjes die door de wetenschappers in de serie de atmosfeer in worden gestuurd, zouden maar een jaar rondzweven en dan weer verdwijnen. Om de planeet in een sneeuwbal te veranderen, zouden we dus gedurende meerdere generaties elk jaar wolken stof de atmosfeer in moeten sturen.
De trein, de laatste kans van de mens, is geïnspireerd op onderzoekers die de code willen kraken van een perpetuum mobile dat zichzelf oneindig kan laten draaien.
Al in 1775 verklaarde de Academie van Wetenschappen in Parijs dat de bouw van zo’n machine een onmogelijkheid was.
De reden is eenvoudig: wil zo’n eeuwige machine werken, dan zou hij energie uit het niets moeten opwekken – wat indruist tegen de natuurwetten.
En geen wetenschapper heeft die uitdaging weten op te lossen.
Wetenschappelijkheid: Doorgeprikt
In Snowpiercer ontvouwt zich een rampzalig, door de mens veroorzaakt klimaatscenario dat best werkelijkheid zou kunnen worden, maar moeilijk uit te voeren is. En de eeuwig rijdende trein druist in tegen de natuurwetten.
*The Terror*
Te streamen op Amazon Prime.
Een expeditie naar de legendarische Noordwestelijke Doorvaart loopt fataal af voor de bemanningen aan boord van de schepen HMS Terror en HMS Erebus.
Kannibalisme en loodvergiftiging treffen de expeditie
In 1845 voeren de Britse ontdekkingsreiziger sir John Franklin en zijn bemanning met de schepen HMS Terror en HMS Erebus naar de legendarische Noordwestelijke Doorvaart.
De expeditie keerde niet terug, maar zat maandenlang vast in het ijs, waarna kou en honger het lot van de mannen bezegelden. Historici hebben lang gespeculeerd over wat er precies met de bemanning is gebeurd.
De tv-serie The Terror komt met een verklaring: een mengeling van griezelige historische feiten en bovennatuurlijke fictieve elementen.
De serie laat onder andere zien hoe het blikvoedsel dat de expeditie bij zich had, besmet raakt met lood, waar de bemanning lichamelijk en geestelijk ziek van wordt. Echte onderzoeken van de expeditie tonen aan dat lood van de blikjes inderdaad in het voedsel was beland.
Loodvergiftiging veroorzaakt onder meer een verminderde eetlust en een grote kans op scheurbuik, maar mogelijk ook vlagen van paranoia en slapeloosheid.
VIDEO: Bekijk de trailer van *The Terror*
Wetenschappelijk onderbouwde ideeën over kannibalisme en loodvergiftiging maken *The Terror* aardig realistisch.
De serie toont ook gruwelijke gevallen van kannibalisme, en waarschijnlijk stoelt dat op de realiteit.
In 2015 publiceerden de antropologen Simon Mays en Owen Beattie een rapport waaruit blijkt dat de botten van een aantal bemanningsleden op verschillende plaatsen waren gebroken en verhit. Het duo stelt vast dat de botten van de dode bemanningsleden waarschijnlijk gekookt zijn om het voedselrijke beenmerg eruit te halen.
De ijsbeer die bemanningsleden doodde, is echter een verzinsel. Het monster is geënt op het wezen Tuurngait uit een Inuit-religie, wat ongeveer ‘dodende geest’ betekent.
Wetenschappelijkheid: Acceptabel
Afgezien van het groteske monster in The Terror gebruikt de serie echte archeologische vondsten en gedegen wetenschappelijke theorieën om leemten in het verhaal van Franklins gedoemde expeditie op te vullen. Dit maakt het enge verhaal des te huiveringwekkender.