Insecticiden vallen onder de pesticiden, die insecten effectief doden.
Sommige pesticiden doden het insect door contact met een besproeid oppervlak of piepkleine druppeltjes in de lucht, en andere gifstoffen worden opgenomen door de planten die de insecten eten.
Insecticiden zijn organisch, dat wil zeggen koolstofhoudend, of anorganisch. Zo is nicotine een organische stof die in de natuur wordt geproduceerd door planten, maar die ook chemisch kan worden gemaakt en als insecticide kan dienen.
Welk gif is het gevaarlijkst, en is het door de mens gemaakt? Hier vind je het antwoord op vragen over de giftigste stoffen op aarde.
Insecticide roostert de zenuwbanen
Kanaal gaat open
DDT werkt door het zogeheten natriumionenkanaal in de zenuw kunstmatig te openen. Het kanaal is normaal gesloten zolang de zenuw in rust is.
De zenuw vuurt
Als het ionenkanaal open is, stuurt de zenuw signalen via de ionen naar de omliggende zenuwen. Normaal gaat het ionenkanaal weer dicht als het signaal is verzonden.
Insect wordt geroosterd
DDT houdt het ionenkanaal kunstmatig open. Eerst blijft de zenuw signaleren, maar ten slotte brandt hij op, waardoor het insect verkrampt en sterft.
Door de neonicotinoïden in de nicotine verliest het insect de controle over zijn spieren en sterft het.
Oude gifstoffen gaan eruit
Anorganische gifstoffen zijn gebaseerd op andere stoffen als kwik, arseen of koper. Dit geldt voor veel oude insecticiden die werden gebruikt in de eerste helft van de 20e eeuw. Nu zijn anorganische pesticiden grotendeels vervangen door biologische.
Een van de vroegste en meest werkzame organische insecticiden is dichloordifenyltrichloorethaan of DDT, dat werkt als een zenuwgif, vergelijkbaar met het chemische wapen sarin.
De stof werd ontdekt in 1874, maar de werkzaamheid tegen insecten werd pas in 1939 erkend.
Sindsdien heeft de stof de malariamug in onder meer Europa uitgeroeid. Helaas wordt DDT in de natuur zeer langzaam afgebroken en hoopt het zich op in vetweefsel, waardoor het in de voedselketen wordt verspreid.
Op een gegeven moment was DDT zelfs bezig met het uitroeien van slechtvalken in Noord-Amerika en West-Europa. Nu is het gebruik van de stof in het grootste deel van de wereld aan banden gelegd of verboden.