Gigantisch buideldier leefde 3,5 miljoen jaar geleden in Australië

Een buideldier van 250 kilo trok 3,5 miljoen jaar geleden door Australië. Een 3D-scan van een unieke fossiele vondst werpt licht op het skelet en verklaart zijn aanpassing aan het klimaat.

ambulator keanei

Silhouet van Ambulator keanei, waarin de nieuw gevonden botresten zijn aangegeven. Dankzij zijn unieke loopje kon hij zich 2,6 miljoen jaar geleden aanpassen aan extreme klimaatveranderingen.

© van Zoelen et al. 2023/Flinders University

Zo’n 80 procent van Australië is droog. Maar in het plioceen, het geologische tijdperk tussen 5,4 en 3,6 miljoen jaar geleden, was het land vochtig en rijk aan bossen en graslanden.

Er leefden gigantische buideldieren ter grootte van de hedendaagse rendieren.

Aan het einde van het plioceen droogden grote gebieden op, waardoor de afstanden tussen bos en grasland groot werden. Dit dwong de reuzenbuideldieren om zich aan te passen aan de enorme klimaatverandering.

Paleontologen van Flinders University in Australië hebben een uniek fossiel bestudeerd van een onbekende, uitgestorven buideldiersoort.

3D-scans wijzen hopelijk uit hoe de soort de klimaatverandering in Australië heeft overleefd, schrijven de onderzoekers in een artikel in het tijdschrift Royal Society Open Science.

In 2017 vond het team fossielen van een onbekend buideldier in een geërodeerde rotswand in Kalamurina Wildlife Sanctuary in Zuid-Australië, die 3,5 miljoen jaar oud bleken te zijn.

Aangepast aan klimaatverandering

De nieuwe soort is Ambulator keanei gedoopt en behoorde tot de uitgestorven familie van de Diprotodontidae, waartoe reuzenbuideldieren behoorden die verwant zijn aan de wombat.

A. keanei leek nog het meest op een kruising tussen een beer en een neushoorn. Hij woog meer dan 250 kilo en had een schofthoogte tot 1 meter.

De onderzoekers maakten 3D-scans van de botresten, die online te vinden zijn. Op basis hiervan maakten ze een computermodel, dat laat zien hoe A. keanei eruit kan hebben gezien.

ambulator keanei bot

Dit is een van de 3D-gescande botten van Ambulator keanei vanuit twee hoeken. Alle gescande botten zijn vrij beschikbaar op het online platform MorphoSource.

© van Zoelen et al. 2023/Flinders University

Dit model geeft aan dat het reuzenbuideldier mogelijk een speciaal loopje had, dat anders was dan huidige dieren van deze grootte.

‘De meeste grote planteneters van nu, zoals neushoorns, zijn topteengangers, wat betekent dat ze op hun tenen lopen terwijl hun hielen de grond niet raken,’ zegt een van de onderzoekers, Jacob van Zoelen, in een persbericht.

‘Diprotodontiden zijn zoolgangers, wat betekent dat hun hielbeen (calcaneus) de grond raakt als ze lopen, net als bij mensen.’

Dit kan verklaren hoe A. keanei zich heeft aangepast aan de snelle klimaatverandering in Australië. Als de hiel de grond raakte, bespaarde het dier energie door zijn gewicht gelijkmatig over zijn zolen te verdelen.

Onderzoekers denken dat het dier daardoor de lange droge afstanden kon afleggen tussen weelderige bossen en graslanden waar voedsel en water beschikbaar waren. Ambulator betekent dan ook ‘wandelaar’.