252 miljoen jaar geleden werd de aarde getroffen door een ramp van bizarre proporties.
Een gigantische vulkaanuitbarsting bedekte grote delen van de aarde met lava, waardoor bijna alle soorten op het land en in de zee werden uitgeroeid.
Tot dusver dachten wetenschappers dat het zeereptiel ichthyosaurus – Grieks voor ‘vishagedis’ – zich pas na de massa-extinctie ontwikkelde.
Maar na een verbluffende ontdekking in de Noorse eilandengroep Spitsbergen moet onze kennis over de ichthyosaurus worden herzien. Dat blijkt uit een studie in Current Biology.
Al het leven weggevaagd
Noorse onderzoekers vonden sporen van het dier in een 250 miljoen jaar oude steen.
Volgens de onderzoekers wijst deze bevinding erop dat het zeereptiel 250 miljoen jaar geleden al leefde – en mogelijk nog eerder, voordat de enorme ramp het grootste deel van het leven op aarde uitroeide.
Tot nu toe konden wetenschappers de oorsprong van de ichthyosaurus pas na de massa-extinctie dateren. De ichthyosaurusfossielen die eerder het oudst waren, zaten in 248 miljoen jaar oude geologische lagen, die kunnen worden gedateerd op iets meer dan vier miljoen jaar na de massa-extinctie.
Oerreptiel met killerinstinct
- Ichthyosauriërs zijn een groep uitgestorven zeereptielen die in hun hoogtijdagen bijna overal ter wereld leefden. Hun grootte varieert behoorlijk, van minder dan een meter tot ruim 20 meter.
- Hoewel ichthyosauriërs op vreedzame dolfijnen leken, hadden ze een killerinstinct dat vergelijkbaar was met dat van de grote witte haai.
- Ze stamden af van reptielen en waren daarmee nauw verwant aan dinosauriërs.
- De ichthyosaurus, het ultieme roofdier van de oceaan, was al zo’n 25 miljoen jaar uitgestorven toen een meteoor insloeg in de Golf van Mexico en 65 miljoen jaar geleden de laatste dinosauriërs uitroeide.
Volgens een van de onderzoekers, Jørn Hurum, hoogleraar in het natuurhistorisch museum van Oslo, is het onwaarschijnlijk dat ‘zo’n geavanceerde ichthyosaurus in slechts twee miljoen jaar kan zijn geëvolueerd’. Hij denkt dat de ontdekking een teken is dat het reptiel leefde vóór de massa-extinctie – en een van de weinige soorten was die deze overleefde.
New Scientist heeft Neil Kelley van de Vanderbilt University in Nashville, die niet bij het onderzoek betrokken was, geïnterviewd.
Hij acht het waarschijnlijk dat de ichthyosaurus al leefde voordat de aarde 252 miljoen jaar geleden werd getroffen door het verwoestende inferno. Maar hij wil ook niet uitsluiten dat het prehistorische reptiel gewoon heel snel geëvolueerd is in de twee miljoen jaar na de massa-extinctie.