Drie technologieën moeten microplastic uitroeien

De natuur komt om in microplastic – dat uiteindelijk in onze organen terechtkomt. Maar magnetische veren, bacteriën en nieuwe soorten plastic moeten het probleem helpen oplossen.

Plastic in net
© Shutterstock

Microplastic is overal om je heen – en in je. De piepkleine deeltjes komen uit je voedsel, kleren, auto’s en meer, en je krijgt ze dagelijks binnen.

Wetenschappers hebben nog geen duidelijk beeld van de gevolgen voor de gezondheid, maar ze weten wel dat plastic diep in je organen terechtkomt.

Bovendien heeft microplastic ernstige gevolgen voor de flora en fauna. Elk jaar belandt 8 tot 10 miljoen ton plastic in de wereldzeeën, en dat aantal zal de komende jaren waarschijnlijk toenemen.

Gelukkig werken wetenschappers aan diverse slimme technologieën die ons kunnen helpen dit wijdverbreide probleem aan te pakken.

Bacteriën vangen plastic in slijmerig net

De bacterie Pseudomonas aeruginosa

De bacterie Pseudomonas aeruginosa maakt slijmerige vliezen, biofilms genaamd, die plastic kunnen insluiten.

© Shutterstock

Onderzoekers van The Hong Kong Polytechnic University ontwikkelden genetisch gemodificeerde bacteriën die microplastic kunnen invangen. Bacteriën van de soort Pseudomonas aeruginosa maken samen een olieachtige film rond de plastic deeltjes, waardoor die samenklonteren en naar de bodem zinken. Het plastic kan dan worden verzameld en gerecycled.

Tot nu toe is de technologie alleen getest onder gecontroleerde omstandigheden in een laboratorium, maar de onderzoekers hopen dat ze gebruikt kan worden om microplastic uit afvalwater te verwijderen.

Plus: De technologie kan plastic in de natuur invangen met bacteriën die er al zijn. Dit minimaliseert de ecologische voetafdruk van de methode.

Min: De gebruikte bacteriën zijn besmettelijk voor mensen. Daarom moet er een nieuw type worden ontwikkeld voordat ze in het milieu worden losgelaten.

Nanoveren snijden microplastic fijn

Nanoveren snijden microplastic fijn

Wetenschappers hebben microscopische veertjes gemaakt (rechtsboven) die plastic deeltjes kunnen afbreken.

© Shutterstock/Kang et al.

De heilige graal in de strijd tegen microplastic is een methode om de deeltjes in de natuur op te lossen. Onderzoekers van de universiteit van o.a. Adelaide in Australië ontwikkelden daar een technologie voor.

Reactieve oxygenen zijn chemicaliën die plastic afbreken, en de resten zijn oplosbaar in water. De oxygenen vervallen snel, maar microscopische koolstofveren kunnen constant chemicaliën aanvoeren. De veren zijn ook magnetisch, waardoor ze kunnen worden verzameld en hergebruikt.

Veertjes veranderen plastic in water

Van plastic naar water en koolstofdioxide – piepkleine magnetische veertjes kunnen microplastic helpen omzetten in meer onschadelijke stoffen.

Veertjes houden giftig metaal vast
© Claus Lunau

1. Veertjes houden giftig metaal vast

De onderzoekers maken veertjes van koolstofnanobuisjes en het metaal mangaan. De koolstofbuisjes maken het giftige metaal stabiel, waardoor het minder vervuilt. De nanoveertjes zijn half zo lang als de dikte van een hoofdhaar.

© Claus Lunau

2. Radicalen breken microplastics af

Het mangaan in de veertjes creëert ‘reactieve oxygenen’, die via oxidatie plasticdeeltjes (rood) afbreken. De technologie is getest op gezichtsreinigers met korreltjes plastic, die ook in veel andere cosmetische producten zitten.

Magneet pakt veertjes weer op
© Claus Lunau

3. Magneet pakt veertjes weer op

Het plastic wordt na verloop van tijd afgebroken tot kooldioxide en water. De veertjes, die door het mangaan magnetisch zijn, worden met een magneet verzameld en kunnen gerecycled worden om het milieu te ontzien.

Plus: De technologie zou kunnen helpen microplastic in de natuur te neutraliseren – en volgens onderzoekers kan ze het plastic zelfs afbreken tot voedingsstoffen.

Min: De chemicaliën breken alle plastics af, niet alleen microplastic, wat een probleem kan zijn. Bovendien bevatten de veren mangaan, wat zelf een afvalprobleem kan veroorzaken.

Alternatieve materialen vervangen plastic

Alternatieve materialen vervangen plastic

Wetenschappers hebben al biologisch afbreekbare alternatieven voor plastic gemaakt, waaronder dit materiaal van maïszetmeel.

© Shutterstock

De beste oplossing voor het microplasticprobleem is om minder plastic te gebruiken, bijvoorbeeld door hergebruik. Momenteel kan plastic niet efficiënt worden gerecycled – in Europa wordt slechts zo’n 30 procent hergebruikt. Maar nieuwe technologieën kunnen plastic chemisch oplossen en van de restjes nieuw plastic maken.

Ook kunnen we plastic vervangen door biologisch afbreekbare alternatieven. Zo is er al plasticachtig materiaal van maïszetmeel. Maar je kunt ook je steentje bijdragen door kleding te kopen van natuurlijk textiel in plaats van polyester.

Plus: We kennen al technologieën om kunststoffen beter te recyclen, en ook natuurlijke, biologisch afbreekbare alternatieven voor plastic (ook in de textielindustrie) bestaan al.

Min: Kunststoffen worden in vrijwel alle productieprocessen gebruikt en zijn daarom moeilijk te vervangen zonder economische prikkels. Verder kunnen de vervangende materialen zelf vervuilend zijn.