Getty Images
Ondergrondse bouw

Hoe diep kun je bouwen?

Hoe diep kunnen we onder de grond bouwen en verblijven? En waar loop je dan tegenaan?

De grootste diepte waarop de mens onder de grond heeft gebouwd, is ongeveer 4000 meter.

Dat record is in handen van de Mponeng-goudmijn in Zuid-Afrika. De naburige mijnen TauTona en Savuka volgen met een diepte van zo’n 3900 meter.

Laboratoria en tunnels gaan de diepte in

Onderzoekers
© Ritzau Scanpix

Het Chinese Jinping-laboratorium is op 2400 meter diepte ingebouwd in gesteente, zodat straling uit de ruimte geen invloed heeft op de experimenten.

Gotthard-basistunnel
© AlpTransit Gotthard AG

Met zijn 57 kilometer lengte is de Gotthard-basistunnel de langste tunnel ter wereld. Op zijn diepste punt ligt hij 2300 meter onder de oppervlakte.

Het is een prestigerace om zo hoog mogelijk te bouwen, maar bij de mijnen gaat het er alleen om om de goudaders zo ver naar beneden te volgen als loont.

Druk en hitte dagen de bouw uit

Op 4000 meter diepte hebben mijnwerkers circa 12.000 ton rots per vierkante meter boven hun hoofd. De druk van boven is zo groot dat de mijngangen voortdurend gestabiliseerd moeten worden met gewapend spuitbeton.

Als een mijn uitgediend is, wordt hij opgevuld met stenen en beton, zodat hij niet bezwijkt en als een rij dominostenen instort.

Een andere uitdaging is dat het gesteente op 4000 meter diepte zo’n 70 °C heet is. Om het draaglijk te houden moet er voortdurend een vloeibaar ijsmengsel in de mijngangen gepompt worden.