Feiten: Waarom hoge bergen dodelijk zijn

1. Zo werkt hoogteziekte

Op hoogte laat het lichaam het afweten. Zonder zuurstof werken de hersenen, spieren en weefsels niet. Als het zuurstofgehalte daalt, start het lichaam daarom een aantal verdedigingsmechanismen op, die op termijn dodelijk zijn.

• Longen zetten uit Als het lichaam ondervindt dat het minder zuurstof krijgt, zetten de longen uit en gaat het hart meer bloed rondpompen waar het lichaam toch nog zuurstof uit kan halen..

• Merg vormt bloed Het beenmerg maakt meer rode bloedlichaampjes aan, die zuurstof uit de longen naar al het weefsel brengen.

• Bloed wordt dik Door de extra bloedlichaampjes is het bloed dikker. Het risico op bloedpropjes en bloedingen stijgt.

• Hersenen zwellen op Bij zuurstofgebrek zetten de bloedvaten die zuurstof naar de hersencellen brengen, uit. Daardoor zwellen de hersenen op en drukken ze tegen de schedel aan.

• Longen klappen in De longen bevatten 300 miljoen blaasjes, die samen het oppervlak hebben van een halve tennisbaan. De uitgedijde, hardwerkende longen dreigen het vlies tussen bloedvaten en luchtblaasjes te vernietigen. Als het vlies barst, worden de longen gevuld met bloed en verdrink je als het ware in je eigen vocht.

2. Zo reageert je lichaam op hoogte

8000 m: Zone des doods Niemand blijft op den duur leven bij het lage zuurstofgehalte op 8000 meter hoogte. Klimmers dreigen letsel voor het leven op te lopen.

• Chronische vermoeidheid en duizeligheid

• Risico op hersenbeschadiging

• Chronische ademhalingsproblemen

3500 m: Levensgevaar Bergbeklimmers die de vroege symptomen negeren, zijn in levensgevaar. Als ze niet afdalen, kan de dood binnen een etmaal intreden.

• Extreme vermoeidheid

• Problemen met zien en zware hoofdpijn

• Problemen met de motoriek

2500 meter: Acute hoogteziekte Na een paar uur op hoogte treden de eerste symptomen op. De acute hoogteziekte verdwijnt vaak na een dag wennen.

• Duizeligheid en vermoeidheid

• Hoofdpijn

• Geen eetlust, misselijkheid en overgeven

3. Cellen drogen uit

Cellen vriesdrogen zichzelf. Bij extreme kou sluit het lichaam de bloedtoevoer naar de uiteinden, zoals de vingers, af – vaak met ernstig weefselletsel tot gevolg.

• De zenuwen sturen de hersenen een signaal dat het lichaam zwaar onderkoeld is.

• De hersenen reageren meteen: ze dragen de bloedbanen via een signaal op om zich samen te trekken en alleen vitale organen als hart, lever en longen van bloed te voorzien.

• Zonder verwarming door het bloed is het lichaam algauw net zo koud als de omgeving.

• Het vocht in de weefsels bevriest tot ijskristallen, die groeien door water aan elke cel te onttrekken. Ledematen zijn in dit stadium nog te redden als ze weer ontdooien.

• Blijft een lichaamsdeel daarentegen bevroren, dan bevriezen de cellen ook. Het ijs zet zo sterk uit dat de cellen barsten en het weefsel afsterft. Gaat de bevriezing nog verder door, dan kunnen ook de spieren, zenuwen en botten ernstig letsel oplopen.

4. Organen raken in coma

Mensen die afkoelen tot onder de 32 °C kunnen in een hypothermisch coma belanden – een toestand waarin het lichaam alle functies stopzet om zichzelf te beschermen.