In Polen hebben archeologen een griezelige 18e-eeuwse begraafplaats ontdekt waar waarschijnlijk de overblijfselen van de verschoppelingen van de samenleving liggen.
Onderzoekers hebben een vrouw gevonden die begraven was met een zeis rond haar nek en een kind dat aan het hiernamaals geketend was met een hangslot om haar grote teen.
De begraafplaats ligt bij het dorp Pień in het noorden van Polen.
Er is echter geen officiële begraafplaats in de buurt van de circa 100 graven die archeologen hebben gevonden.
‘Al onze vondsten hier wijzen erop dat dit een begraafplaats was voor verschoppelingen, voor wie vergeten moesten worden,’ legt de leider van de opgraving uit, archeoloog Dariusz Poliński van de Nicolaus Copernicus University.
Giftig drankje moet vrouw redden van duistere krachten
Een van de graven is van een vrouw die begraven is met een hoed van fijne zijde, een zeis rond haar nek en een hangslot aan haar grote teen.
De zijden hoed vertelt dat dit een vrouw met een hoge sociale status was, terwijl de zeis zodanig was geplaatst dat ‘de dode – als ze probeerde op te staan – onthoofd zou worden’, aldus Poliński.
Volgens het bijgeloof van die tijd was het hangslot bedoeld om de vrouw te kluisteren aan de dood, zodat ze niet kon opstaan om de levenden te achtervolgen.
In de kaak van de overledene vonden onderzoekers sporen van goud, koper en kaliumpermanganaat. De vrouw moest waarschijnlijk een speciaal drankje drinken om haar te genezen van de duivelse toestand waarin ze – in de ogen van haar landgenoten – verkeerde.
Tegenwoordig wordt het sterk oxiderende kaliumpermanganaat gebruikt om huidziekten en eczeem te behandelen, maar 10 gram van het chemische zout is al dodelijk voor een volwassene.
De onderzoekers weten niet of de giftige cocktail de vrouw fataal werd. Maar de sporen op haar kaak laten zien dat de dorpelingen doodsbang waren voor haar doodsoorzaak.
Epidemieën verspreiden angst voor de doden
Archeologen kunnen ook niet met zekerheid zeggen waarom de overledenen op een tijdelijke begraafplaats zonder enige markering liggen.
Ze moesten blijkbaar vergeten worden, maar vanwege hun leven of vanwege hun dood? Dat moeten de overblijfselen nog uitwijzen.
Op een begraafplaats hebben archeologen circa 100 graven gevonden. In verschillende daarvan zijn de overledenen ondersteboven begraven, verminkt, met een hangslot om hun grote teen of een zeis rond hun nek, zoals deze vrouw.
Sommigen van hen hebben wellicht zelfmoord gepleegd en vervloekingen over hun ziel afgeroepen, en anderen waren misschien hun hele leven lang al verschoppelingen.
De graven kunnen ook ontheiligd zijn omdat de doden als een van de eersten stierven tijdens een epidemie. Wanneer epidemieën zoals pest en cholera woedden, groeven samenlevingen uit die tijd soms de doden op op zoek naar ‘patiënt nul’.
‘Als een lichaam een paar weken of maanden na de begrafenis nog “vers” was, werd de dode – de vermoedelijke eerste ziektedrager – opgegraven, onthoofd, verminkt en met het gezicht naar beneden herbegraven om verdere sterfgevallen te voorkomen,’ zegt dr. Lesley Gregoricka, antropoloog aan de Universiteit van South Alabama, tegen The New York Times.
De angstige mensen van de 17e eeuw plaatsten soms ook symbolen zoals de zeis en het hangslot in het graf om de vervloekte en de ziekte aan het graf te binden.
Onderzoekers blijven de macabere graven uitpluizen en analyseren in de hoop dat de doden kunnen vertellen wat het 17e-eeuwse bijgeloof inhield en hoe verschoppelingen werden behandeld.