Voor de strijd tegen de fijne lijntjes en kreukels die in onze huid verschijnen als we ouder worden, is een enorme commerciële markt.
Overal krijgen we advertenties te zien voor antirimpelbehandelingen en verjongende huidverzorging, wat wellicht heeft bijgedragen aan de indruk dat rimpels alleen een cosmetisch probleem zijn.
De afgelopen jaren wijzen verschillende onderzoeken er echter op dat er een verband bestaat tussen de huidveroudering en onze algehele gezondheid en levensduur.
En een groep verouderingsonderzoekers heeft nu een opzienbarende theorie naar voren gebracht, waarin rimpels niet alleen een gevolg zijn van het verouderingsproces, maar ook de aanleiding ervan.
Dat schrijft het wetenschapsblad New Scientist.
Een van de onderzoekers achter de nieuwe theorie is Cláudia Cavadas van de Portugese universiteit van Coimbra. Ze heeft met haar collega’s de recente studies over de lichaams- en huidveroudering gevolgd – en er zit interessant nieuws bij.
In 2013 ontdekten onderzoekers bijvoorbeeld dat er een verband lijkt te zijn tussen huidveroudering door zonlicht en het risico op hart- en vaatziekten bij zestigplussers.
En in 2015 bleek uit een andere studie in het Journal of Gerontology dat er mogelijk een verband bestaat tussen hoe oud zeventigplussers op foto’s geschat worden door anderen, en hun kans om in de daaropvolgende 12 jaar te sterven.
In een recentere studie, uit maart 2023, toonden Nederlandse onderzoekers ook aan dat mensen met een ogenschijnlijk jonger gezicht dan hun werkelijke leeftijd, minder kans lijken te hebben op aandoeningen als staar, leeftijdsgebonden gehoorverlies en osteoporose.
Verouderde huid kan de motor zijn
Voor de meeste mensen is het geen verrassing dat de huid laat zien hoe gezond je verder bent. Maar de Portugese verouderingsonderzoekster gelooft dat het verband nog dieper kan liggen, en dat de rimpels en huidveroudering zelf mogelijk motoren zijn voor de rest van het verouderingsproces.
Zo beschermt zonnebrandcrème de huid
Fysieke/minerale zonnebrandcrème
Speciale deeltjes in de crème, zoals titaniumoxide en zinkoxide, werken als een fysiek schild dat uv-straling van de huid wegkaatst.
Chemische zonnebrandcrème
Organische moleculen van stoffen als oxybenzone absorberen uv-straling en geven het als warmte weer af voordat ze de huid raken.
Om te begrijpen waarom, moeten we diep in onze cellen duiken. Wanneer een cel zich niet meer kan delen of beschadigd is, is hij geprogrammeerd om zichzelf te vernietigen om plaats te maken voor nieuwe, gezonde cellen.
Maar naarmate we ouder worden, komen steeds meer van onze huidcellen in een soort zombiestaat terecht, zogeheten senescentie, waarin ze hun werk in het lichaam niet meer kunnen doen, maar ook te beschadigd zijn om zichzelf te doden en plaats te maken voor nieuwe cellen.
Senescente cellen ontstaan in het hele lichaam en hebben een beschermende functie: ze zorgen ervoor dat oude cellen zich niet ongecontroleerd gaan delen en kankergezwellen creëren. Maar na verloop van tijd kunnen de senescente cellen zich ophopen in het weefsel.
En juist de ophoping van die cellen in de verouderde huid kan volgens Cavadas het verouderingsproces aanwakkeren.
0 jaar
De beschermende omhulsels van je chromosomen, de telomeren, worden korter.
5 jaar
In de volgende vier jaar is je kans op overlijden kleiner dan op enig ander moment in je leven.
18 jaar
Je lichaam is eindelijk klaar met de lengtegroei.
25 jaar
Je fysieke kracht is nu op zijn hoogtepunt.
30 jaar
Je lichaam begint te krimpen omdat het kraakbeen tussen je wervels slijt.
34 jaar
Het onderhoud van de lijm tussen je cellen verzwakt, waardoor onder meer je huid losser wordt.
35 jaar
40 procent van de mannen heeft tegen die tijd al wat hoofdhaar verloren.
42 jaar
Je ogen kunnen zich moeilijker concentreren op voorwerpen die dichtbij zijn.
45 jaar
Vrouwen komen meestal binnen de komende tien jaar in de overgang.
55 jaar
Het testosteronniveau van mannen is nog maar ongeveer twee derde van wat het was toen ze jong waren.
60 jaar
Ongeveer 37 procent van de mensen gaat in de komende tien jaar slechter horen.
65 jaar
De komende 15 jaar worden waarschijnlijk de gelukkigste jaren van je leven dankzij alle vrije tijd.
70 jaar
Twee derde van de 70-jarigen moet minstens één keer per nacht plassen.
75 jaar
Je draagt meer bij aan goede doelen dan op enig ander moment in je leven.
78 jaar
De hoeveelheid ontstekingsstoffen in je bloed begint toe te nemen.
80 jaar
33 procent heeft moeite met lopen en 25 procent met opstaan uit een stoel.
90 jaar
Het risico om binnen een jaar dementie te krijgen is 12 procent.
105 jaar
De kans om binnen een jaar te overlijden neemt niet verder toe.
Dat komt omdat senescente cellen een giftige cocktail van ontstekingseiwitten afgeven die de omringende cellen beschadigen, het immuunsysteem negatief beïnvloeden en een ontstekingstoestand aanwakkeren, met veroudering en ouderdomsziekten tot gevolg.
Volgens Cláudia Cavadas zit er een grote hoeveelheid senescente cellen in verouderde huid, met name als de veroudering vroegtijdig veroorzaakt is door bijvoorbeeld uv-straling. Daarom kijkt zij met haar collega’s of ze een verband kunnen vinden tussen vroegtijdige huidveroudering en de functie van specifieke hersengebieden, zoals de hypothalamus en de hippocampus.
Bovendien hoopt Cavadas nieuw bewijs voor haar theorie te vinden middels lopende experimentele proeven met een reeks stoffen, senolytische middelen genoemd, waarvan is aangetoond dat ze senescente cellen verwijderen of neutraliseren.
Ze benadrukt echter dat de theorie van huidveroudering als aanjager van de rest van de lichaamsveroudering nog slechts een hypothese is en dat er meer onderzoek nodig is om een duidelijk oorzakelijk verband te kunnen aantonen.