Bij veruit de meeste mensen krimpen de hersenen naarmate ze ouder worden. Dit beïnvloedt het geheugen, maar kan ook een negatieve invloed hebben op bijvoorbeeld hun mobiliteit.
Er is echter een speciale groep ouderen – de zogeheten ‘super-agers’ – die beter bestand is tegen de onverbiddelijke verzwakking van lichaam en geest die met ouder worden gepaard gaat.
Aanzienlijk langzamere hersenkrimp
Super-agers zijn mensen van 80 jaar of ouder bij wie het geheugen net zo goed functioneert als bij mensen die 30 jaar jonger zijn.
Spaanse onderzoekers hebben super-agers onder de loep genomen in de hoop te kunnen ontrafelen waarom ze beter af zijn dan de mensen die wel verouderen.
De onderzoekers hebben onlangs een studie gepubliceerd, die een aantal behoorlijk interessante verschillen laat zien tussen super-agers en ‘gewone’ ouderen. Uit MRI-scans bleek bijvoorbeeld dat bij super-agers het deel van de hersenen dat verantwoordelijk is voor het geheugen en de motoriek minder krimpt.
Verschillen geanalyseerd met software
‘We zijn nu dichter bij een verklaring voor een van de grootste vragen over super-agers – of ze echt bestand zijn tegen leeftijdsgerelateerd geheugenverlies of dat ze afweermechanismen hebben die hen in staat stellen om beter te vechten tegen dit verlies dan anderen van dezelfde leeftijd,’ zegt Marta Garo-Pascual, promovenda aan de Universidad Autónoma de Madrid en een van de betrokken wetenschappers.
De Spaanse onderzoekers rekruteerden 64 super-agers met een gemiddelde leeftijd van 81,9 jaar (59 procent vrouw). Deze werden vergeleken met 55 ‘gewone’ ouderen met een gemiddelde leeftijd van 82,4 jaar (64 procent vrouw). De deelnemers kwamen uit een groter Spaans cohortonderzoek (The Vallecas Project) met in totaal 1213 deelnemers.
Met behulp van speciaal ontwikkelde software met 89 verschillende variabelen maakten de onderzoekers vergelijkende analysen van de twee groepen ouderen om te zien waar de duidelijke verschillen zaten.
Fysiek en mentaal beter uitgerust
Ze ontdekten onder meer dat de groep super-agers lichamelijk actiever was, beter sliep, een beter muzikaal begrip had en over het algemeen beter presteerde in zowel leestesten als dagelijkse activiteiten dan de andere groep ouderen. Ook sociaal gezien leidden ze een actiever leven.
Over het algemeen bewogen super-agers sneller en hadden ze een betere geestelijke gezondheid, wat onder andere gemeten werd met fysieke- en motorische vaardigheidstests.
‘Onze observaties wijzen erop dat super-agers weerbaarder zijn tegen veroudering, maar we weten nog niet zeker wat de exacte oorzaak daarvan is. Door nader te kijken naar de relatie tussen ‘super-aging’ en bewegingssnelheid, kunnen we misschien meer inzicht krijgen in de onderliggende mechanismen die de hersenfunctie op oudere leeftijd in stand houden,’ zegt Marta Garo-Pascual.